سياست جنايي قضايي ايران در قبال كودكان بزهكار: جلوه‌ها، چالش‌ها و آثار

Iranian Judicial Criminal Policy in Respect of Juvenile Delinquency Manifestation, Challenges and Consequences

امروزه تحميل كيفر زندان و ديگر كيفرهاي شديد مانند كيفرهاي بدني بر بزهكاران، به ويژه كودكان بزهكار، از سوي آموزه هاي جرم شناختي، جامعه شناختي و حقوق بشري مورد ترديد قرار گرفته است. به همين دليل تصميم گيرندگان سياست جنايي، به ويژه سياست گذاران بين المللي، نظام اجرايي نويني براي پاسخ دهي به كودكان بزهكار پايه گذاري كرده اند. درگستره سياست جنايي ايران نيز، كيفرهاي جايگزين زندان را براي پاسخ دهي به اطفال بزهكار مورد توجه قرار داده اند. در اين نوشتار با مطالعه تعدادي از پرونده هاي موجود در دادگاه هاي رسيدگي كننده به جرايم كودكان، تلاش شده است تا تحولات سياست جنايي ايران در زمينه كودكان بزهكار و ميزان تطبيق اين تحولات با پيمان نامه حقوق كودك مورد بررسي قرار گيرد. اين بررسي از يكسو نشان داده است كه سياست جنايي قضايي ايران پيش از سياست جنايي تقنيني متحول شده است، و از سوي ديگر، پافشاري برخي از قضات در پيروي از سياست جنايي قضايي نوين سبب تحول سياست جنايي تقنيني شده است.

Today imposing prison punishment and other serious punishments such as corporal punishment especially for child delinquency have been questioned by the principles of criminology, sociology and human rights. For this reason the criminal policy makersʹ especially international criminal policy makers have founded a new system in respect of child delinquency. In Iranian criminal policy some judges have replaced other similar forms of punishments by the use of legislative potentials and international criminal policy in respect of child delinquency. In this article some of the existing cases in childrenʹs courts have been studied to demonstrate the Iranian criminal policy changes in respect of child delinquency and to show the extent these changes match with child rights convention. This study on the one hand shows that the Iranian judicial criminal policy has been transformed before legislative criminal policy and on the other hand, the insistence of some judges in following the new judicial criminal policy caused the legislative criminal policy changes. Key Words: Criminal policy, judicial criminal policy, child delinquency, alternatives to prison, Legislative criminal policy.