تاثيرآموزش ايمني بر ارتقاي رفتارهاي ايمن كارگران از طريق كاربرد تلفيق الگوي پرسيد-پروسيد با نظريه هاي شناختي اجتماعي و يادگيري بزرگسالان

‍ The Effect of Composed Precede-Proceed Model, Social Cognitive and Adult Learning Theories to Promote Safety Behaviors in Employees

مقدمه: مطالعات نشان مي دهد كه حدود 90 درصد حوادث ناشي از كار به علت رفتارهاي غيرايمن و خطاهاي انسان، روي مي دهد و حتي با وجود محيط و شرايط ايمن ممكن است كارگران، قوانين را زير پا گذاشته و به طور غيرايمن عمل كنند. مهم ترين و اساسي ترين راه افزايش رفتارهاي ايمن و كاهش رفتارهاي غيرايمن، آموزش كارگران در زمينه ايمني و بهداشت كار مي‌باشد. هدف از اين مطالعه، تعيين ميزان تاثير آموزش ايمني از طريق كاربرد تلفيق الگوي پرسيد پروسيد با نظريه هاي شناختي اجتماعي و يادگيري بزرگسالان بر ارتقاي رفتارهاي ايمن كارگران است. مواد و روش ها: اين پژوهش يك مطالعه تجربي از نوع RCT شاهددار است كه در روي 191 نفر از كارگران شركت هاي پيمانكاري مجتمع پتروشيمي رازي ماهشهر در دوگروه (گروه آزمون 96 نفر و گروه شاهد 95 نفر) انجام شده است. پس از روايي و پايايي پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس بر اساس اطلاعات به دست آمده از مرحله پيش آزمون، مداخله آموزشي با استفاده از روش هاي مختلف انجام شد. دو ماه بعد از انجام مداخله، آزمون ثانويه انجام گرفت، سپس اطلاعات جمع آوري شده باتوجه به نوع متغيرها و نحوه توزيع آن ها در گروه ها با استفاده از آزمون هاي آماري پارامتريك (تي مستقل و تي زوج) و ناپارامتريك (كاي اسكوير، ويلكاكسون و من ويتني) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: پس از مداخله آموزشي، ميانگين امتيازات آگاهي، نگرش و رفتارهاي ايمن گروه آزمون به طور معناداري افزايش پيدا كرد (005/0P < )، در صورتي كه اين تغييرات در گروه شاهد معنادار نبود. همچنين نتايج نشان داد كه پس از مداخله آموزشي، كاهش رفتارهاي غير ايمن در گروه آزمون معنادار مي باشد (000/0P=)، در صورتي كه در گروه شاهد اين اختلاف معنادار نيست. بحث: نتايج تحقيق نشان مي دهد كه كاربرد تلفيق الگوي پرسيد پروسيد با نظريه هاي شناختي اجتماعي و يادگيري بزرگسالان بر ارتقاي رفتارهاي ايمن كارگران مجتمع پتروشيمي رازي ماهشهر، مثبت و قابل قبول مي باشد، بنابراين پيشنهاد مي شود براي انجام برنامه هاي مداخله اي براي افزايش رفتارهاي ايمن در صنايع مشابه مورد استفاده قرار گيرد.