مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مطالعه عوامل موثر بر تعيين تراكم كروم 6 ظرفيتي در هوا

چكيده فارسي :

مقدمه: كروم 6 ظرفيتي در هوا ناپايدار بوده و درطي فرايند نمونه‌برداري، نگه‌داري و استخراج نمونه‌ها، به كروم 3 ‌ظرفيتي احيا مي‌گردد. لذا شايسته است كه در ارزيابي ميزان مواجهه كارگران با كروم 6 ظرفيتي، عوامل موثر بر تعيين تراكم كروم 6 ‌ظرفيتي مدنظر قرار گرفته و سهم احتمالي آن‌ها در احياي كروم 6 ‌ظرفيتي، مشخص‌گردد. هدف از اين مطالعه تعيين اثر برخي عوامل شامل مدت زمان نمونه‌برداري، مدت زمان ماند، شرايط نگه‌داري و نوع فيلتر در تعيين تراكم كروم 6 ‌ظرفيتي مي‌باشد. مواد و روش‌ها: براي انجام اين مطالعه تجربي (آزمايشگاهي)، تعداد 168 نمونه از يك وان آبكاري طراحي‌شده در مقياس آزمايشگاهي، تهيه و مراحل نمونه‌برداري، استخراج و آناليز نمونه‌ها مطابق با روش 7600NIOSH انجام شد. نمونه‌برداري‌ها به‌وسيله دو نوع فيلتر PVC و BQFF در سه زمان نمونه‌برداري 30، 180 و480 دقيقه انجام گرفت و پـس از مرحله نمونه‌برداري، نمونه‌ها از نظر زمان ماند در چهار وضعيت مختلف يعني، صفر (اسخراج بلافاصله)، 3، 24 و72 ساعت، در دو دماي 25-20 و 4 درجه سانتي‌گراد نگه‌داري شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماري آناليز واريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه با افزايش طول مدت نمونه‌برداري از تراكم كروم 6 ‌ظرفيتي كاسته مي‌گردد (001/0p < )، همچنين با افزايش مدت زمان ماند نمونه، تراكم كروم 6 ‌ظرفيتي كاهش مي‌يابد (001/0p < ). در فيلترهايBQFF تراكم كروم 6 ‌ظرفيتي بيشتر از فيلترPVC مي‌باشد (001/0p < )، درحالي‌كه شرايط نگه‌داري نمونه‌ها تاثيري در ميزان احياي كروم 6 ‌ظرفيتي نداشت (01/0P > ). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج اين مطالعه مي‌توان گفت به دليل ناپايداري و اسيدي بودن ميست كروم 6 ‌ظرفيتي در هوا، با افزايش طول مدت نمونه‌برداري، كروم 6 ظرفيتي احيا مي‌گردد. همچنين اسيدي بودن محيط فيلتر در زمان نگه‌داري نمونه‌ها و واكنش احتمالي مواد پليمري و اليگومري داخل فيلترها با كروم 6 ‌ظرفيتي سبب مي‌شود كه با افزايش زمان ماند، كروم 6 ‌ظرفيتي در روي فيلترها احيا شود. به‌طوركلي فيلترBQFF در زمان‌هاي نمونه‌برداري كوتاه‌مدت (30 دقيقه) در مقايسه با فيلتر PVC كارايي بيشتري در جمع‌آوري كروم 6 ‌ظرفيتي دارد. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده شرايط نگه‌داري نمونه‌ها تاثيري در احياي كروم 6 ‌ظرفيتي نداشت