تحليلي بر روند قدرت‌گيري انگليس در خليج فارس

An Analysis of the Process of Britainʹʹs Gaining Control over the Persian Gulf (From Mid-Safavid to the End of the First Half of the Qajar Dynasty: 1030 - 1264 ʹʹAHʹʹ/1620 – 1847ʹʹADʹʹ)

خليج فارس همواره از مناطق بسيار حساس، سوق‌الجيشي و تجاري خاورميانه بوده است، از اين‌رو، در طول تاريخ منشا تحولات متنوعي شده است. از مسايل بسيار مهم و قابل بحث در خليج فارس، بررسي چگونگي سلطه استعمارگران، به خصوص انگليسي‌ها بر كرانه‌هاي ساحلي آن و به ويژه كرانه‌هاي تحت حاكميت ايران مي‌باشد. در اين پژوهش، چگونگي روند قدرت‌گيري انگليس و تضعيف قدرت سياسي ايران در كرانه‌هاي خليج فارس از اواسط حكومت صفوي تا آغاز حكومت ناصرالدين شاه (1030 ـ 1264ق) تحليل و بررسي مي‌شود. مسيله و هدف اصلي پژوهش، بررسي چگونگي قدرت‌يابي قبايل و اعراب محلي در منطقه خليج فارس و سياست انگليس در تقويت آنها و سلطه بر منطقه است.

The Persian Gulf has always been one of the very crucial, strategic, and commercial regions of the Middle East; therefore, it has undergone various changes throughout history. One of the important issues which is worth considering regarding the Persian Gulf is how colonialists, particularly the British, dominated its coastal area, especially the area under Iranʹs sovereignty. The present research investigates how Britain gained control over the shores of the Persian Gulf and weakened Iranʹs political power, from mid-Safavid to the beginning of Nassir al-Din Shahʹs reign (1030 – 1264 ʹAHʹ). The main aim of this research is to investigate how local tribes and Arabs came to power in the Persian Gulf and how Britainʹs policy helped them to have control over the region.