زمينه هاي خانوادگي نابرابري فرصت هاي آموزشي مطالعه موردي: دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر

The Family Background of Inequality in Educational Opportunities (A case Study of female high school students in Ahar.)

هدف از اين پژوهش شناخت تاثير زمينه هاي خانوادگي بر نابرابري فرصت هاي آموزشي در ميان دانش آموزان است. با مطالعه نظريه هاي تبيين كننده اين اثر، رابطه بين نابرابري فرصت هاي آموزشي و پايگاه اجتماعي- اقتصادي و روابط هر يك از آنها با ديگر متغيرهاي مياني در قالب مدل تحليل شكل گرفته است. جهت ارزيابي اين مدل و شناخت روابط بين متغيرها از روش پيمايش استفاده شده است. اطلاعات مورد نياز با بكارگيري ابزار پرسشنامه از300 دانش آموز دختر سطح متوسطه ي شهر اهر به روش نمونه گيري تصادفي طبقه بندي شده جمع آوري گرديده است. يافته ها نشان مي دهد كه بيشترين نابرابري فرصت هاي آموزشي در بعد مدرسه وجود داشته و سپس ابعاد محله و خانواده قرار مي گيرند. همچنين، دانش آموزان به ترتيب در پايگاه اجتماعي- اقتصادي پايين، متوسط و بالا قرارگرفته اند و نيز ميزان پايگاه اجتماعي آنان پايين تر از پايگاه اقتصادي شان به دست آمده است. تحليل هاي دومتغيره (r پيرسون= 414/0-) و چندمتغيره (Bرگرسيون= 313/0-)، معني داري رابطه معكوس بين متغيرهاي پايگاه اجتماعي- اقتصادي و نابرابري فرصت هاي آموزشي را نشان مي دهند. در تحليل مسير هم، متغير پايگاه اجتماعي- اقتصادي با اثر كلي 382/0- به عنوان مهمترين متغير تاثيرگذار بر ميزان نابرابري فرصت هاي آموزشي است. به طوري كه علاوه بر اثر مستقيم، با تحت تاثير قرار دادن حساسيت آموزشي والدين و مهارت هاي ارتباطي دانش آموزان، اثر خود را بر نابرابري فرصت هاي آموزشي مي گذارد. با تلفيق اين نتايج، نظريه هاي تضاد و بازتوليد اجتماعي و فرهنگي را مي توان جهت تبيين اثرگذاري پايگاه اجتماعي- اقتصادي بر نابرابري فرصت هاي آموزشي دانش آموزان مناسب دانست.