مدّت كاركرد و عوارض فيستول‌هاي شرياني- وريدي در بيماران تحت درمان همودياليز

Assessment duration of function and complications of arteriovenousfistula in hemodialysis patients

زمينه و هدف: فيستول شريان- وريدي (Arteriovenose Fistulae: AVF) يكي از مناسب‌ترين روش‌هاي دسترسي عروقي در بيماران همودياليزي محسوب مي‌شود. عملكرد نامناسب فيستول، شايعترين علت مداخلات ثانويه و بستري شدن مكرر در اين بيماران مي‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعيين مدّت كاركرد و عوارض فيستول‌هاي شرياني- وريدي بيماران همودياليزي انجام شد. روش تحقيق: در اين مطالعه توصيفي، 94 بيمار همودياليزي بستري در بخش‌هاي همودياليز بيمارستان‌هاي 17 شهريور و امام رضا (ع) مشهد مورد تحقيق قرار گرفتند. به منظور كسب اطلاعات لازم از پرسشنامه‌اي پژوهشگر ساخته كه در دو بخش تنظيم شده بود، استفاده گرديد. بخش اول مربوط به مشخصات فردي و بخش دوم مربوط به اطلاعات پرونده (مانند علت نارسايي كليه، زمان گذاشتن فيستول و سنّ بيماران) بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS آزمون‌هاي آماري كاي اسكوير، تي مستقل و ضريب همبستگي پيرسون در سطح معني‌داري 05/0P < تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: از 94 بيمار مورد بررسي، 56 نفر (6/59%) مرد و 38 نفر (4/40%) زن بودند. ميانگين سنّي بيماران 8/16±3/50 سال با حداقل 18 و حداكثر 86 سال بود. ميانگين مدّت كاركرد فيستول 1/45±3/34 ماه، حداقل مدّت كاركرد فيستول بعد از استفاده شدن 2 هفته و حداكثر 280 ماه (تا زمان تحقيق) بود. شايعترين عارضه فيستول‌ها، آنوريسم (5/58%) و بيشترين علت نارسايي فيستول‌ها، تكنيك جراحي بود. ارتباط زمان كاركرد فيستول با محل فيستول معني‌دار بود (003/0=P)؛ به عبارت ديگر زمان كاركرد فيستول با محل آن ارتباط داشت و كارايي فيستول در محل مچ نسبت به آرنج و شصت بيشتر بود. ارتباط زمان كاركرد فيستول با سن، جنس و ديابت بيماران معني‌دار نبود. نتيجه‌گيري‌: بر اساس يافته‌هاي اين تحقيق، عوارض فيستول در ناحيه مچ دست نسبت به آرنج كمتر است؛ بنابراين استفاده از عروق ديستال به دليل عوارض زيادتر، توصيه نمي‌شود. ميزان عوارض با افزايش سن ارتباطي نداشت كه با توجه به تفاوت نتايج با مطالعات قبلي و حجم كم نمونه، پيشنهاد مي‌شود مطالعه در حجم نمونه بيشتري انجام شود. واژه‌هاي كليدي: فيستول بين سرخرگ و سياهرگ، دياليز كليوي، همودياليز

Background and Aim: Arteriovenouse fistula (AVF) is the most suitable vascular access in hemodialysis patients. Dysfunction of fistulae is the most common reason for a second intervention and recurrent hospitalization. The aim of this study is to ascertain duration of function and complications of arteriovenousfistula in the hemodialysis patients. Materials and Methods: This is a descriptive study. We studied 94 patients who underwent hemodialysis in Emam Reza and 17 Shahrivar hospitals of Mashhad. The data collecting instrument was questionnaire that has two parts. The first is demographic and the second part is related to documents) for example cause of renal failure, duration of fistula and age of patients). The data was analyzed with by chi-square, t test and Pearson correlation. Results: Results showed that from 94 participated patients, 56 patients (59.6%) were male and 36 patients (40.4%) were female. The mean age of the patients was 50.3±16.8 year with minimum 18 years and maximum 86 years. The mean duration of function fistula was 34.3±45.19 month, the minimum duration of function fistula past of using has been 2 week and maximum 280 month (until the research). The most common sequel was aneurysm (58.5%). The most common reason of Fistula failure was surgical technique. We find significant relation between site and AVF survival rate (P=0.003). AVF survival rate at the wrist was more than elbow and thump. We did not observe any significant difference between duration of function fistula with ages, sex and diabetes (P > 0.05). Conclusion: Our results showed that complication of fistula is lower in the wrist, so distal Vascular is not recommended for high complications. The rates of complication no correlate with age. Since this finding isnʹt correlated to pervious studies and little sample, we purposed to perform this study in higher sample. Key Words: Arteriovenous fistula, Renal dialysis, Hemodialysis