معنا و مفهوم تزكيه در قرآن

Tazkieh in the Holy Quran

برخي واژگان و اصطلاحات علمي غنا و ابعاد گوناگون معنايي دارد كه در صورت غفلت از معاني گوناگون آنها، چه بسا ممكن است آنها را با واژگان و اصطلاحات تك معنايي مترادف و معادل بدانند؛ ولي اساساً چنين ترادف و تعادلي صحيح نباشد. يكي از اين واژگان، كه اصالتاً داراي چند معنا است ولي متخصصان تعليم و تربيت و علماي اخلاق و عرفان به يك بعد معنايي آن توجه كرده و مترادف با واژگانِ «تربيت» يا «تهذيب» گرفته، و از ابعاد معنايي ديگر آن غفلت كرده‏اند، واژه «تزكيه» است. در اين نوشته ضمن تحقيق در ابعاد معنايي واژه «تزكيه» در لغت و قرآن كريم، اين نتيجه به دست آمده است كه واژگاني همچون «تربيت» و «تهذيب»، معادل مناسبي براي واژه «تزكيه» نيست و واژه‏ي مناسبي كه مي تواند معادل و همسنگ «تزكيه» باشد، واژه «هدايت» است.

Some scientific terms and expressions convey quite deep notions and contain various meanings. Disregarding this variety of meaning sometimes makes the users consider just one meaning of such words, taking a single synonym for them, while that meaning may never match their real concept. "Tazkieh" is one of such terms, which convey variety of meanings, but scholars have taken just a single aspect of its meaning, referring it to training and purification and disregarding its other aspects. Having scrutinized the meaning of tazkieh in the holy Quran as well as its lexical implications, this research found out that equivalents such as purification and training can never convey its real meaning. The term which can best express the real meaning of tazkieh and can be regarded as an appropriate synonym for it, is leading.