ارتباط بين شاخص‌هاي عملكردي و درجه ارزشيابي بيمارستان‌هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي اروميه

Relationship between Performance Indicators and Hospital Evaluation Score at Hospitals affiliated to Urmia University of Medical Sciences

پيش زمينه و هدف: با توجه به اينكه بيمارستان‌ها بخش عمده‌اي از بودجه نظام سلامت را به خود اختصاص مي‌دهند، سنجش كارايي و بهره‌وري آن‌ها امري ضروري مي‌باشد؛ يكي از مهم‌ترين ابزارها در اين زمينه، استفاده از شاخص‌هاي عملكردي است. اين پژوهش به منظور بررسي ارتباط بين شاخص‌هاي عملكردي و درجه ارزشيابي بيمارستان‌هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي اروميه به انجام رسيد. مواد و روش‌كار: اين پژوهش از نوع توصيفي است كه به صورت مقطعي در سال 1388 انجام گرفت. كليه بيمارستان‌هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي اروميه جامعه آماري را تشكيل دادند. داده‌هاي مرتبط با شاخص‌هاي مورد بررسي(درصد اشغال تخت، مدت اقامت بيمار، ميزان گردش تخت، فاصله گردش تخت و ميزان مرگ و مير) و درجه ارزشيابي بيمارستان‌ها با مراجعه به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكي اروميه و بررسي فعاليت‌هاي فصلي بيمارستان‌ها استخراج گرديد. تحليل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و آزمون آماري ضريب همبستگي اسپيرمن انجام شد. يافته‌ها: در مجموع متوسط شاخص‌هاي درصد اشغال تخت، ميانگين اقامت بيمار، ميزان گردش تخت، فاصله گردش تخت و ميزان مرگ و مير به ترتيب برابر با 12/66 درصد، 92/2 روز، 82/87 بار در سال، 02/2 روز در سال و 02/1 درصد تعيين شد. ارتباط آماري معني‌داري بين شاخص درصد اشغال تخت و درجه ارزشيابي بيمارستان‌ها (001/0p=) و نيز بين شاخص ميزان مرگ و مير و درجه ارزشيابي بيمارستان‌ها مشاهده گرديد(001/0p=). بحث و نتيجه‌گيري: به طور كلي شاخص‌هاي ميانگين اقامت بيمار، ميزان مرگ و مير و ميزان گردش تخت در حد مطلوب و شاخص‌هاي درصد اشغال تخت و فاصله گردش تخت در حد متوسط قرار داشتند. توصيه مي‌شود در ارزشيابي سالانه بيمارستان‌ها ضمن تاكيد بر ذينفع نبودن نهاد ارزشياب، به جاي تاكيد صرف بر شاخص‌هاي فراهمي و ساختاري، توجه به شاخص‌هاي عملكردي از جمله درصد اشغال تخت، متوسط اقامت بيمار و ميزان گردش تخت كه ميزان استفاده بهينه و كارا از منابع را نشان مي‌دهند، در اولويت قرار گيرد.

Background & Aims: Hospitals have a key role in providing health services as the main element of health system and have a wide impact on health system performance. They require ongoing and permanent monitoring and evaluation. This study was conducted in order to investigate the relationship between performance indicators and evaluation grade of hospitals affiliated to Urmia University of Medical Sciences. Materials & Methods: This descriptive and cross-sectional study was done in 2010. The study population was all hospitals affiliated to Urmia University of Medical Sciences. To achieve accurate and reliable information, the required data were extracted from the statistical yearbook of Urmia University of Medical Sciences and Deputy of Health Services. The data were analyzed by statistical software SPSS and Spearman correlation coefficient. Result: The overall, mean of hospital bed occupancy rate, average length of stay, bed turnover rate, bed turnover interval and mortality rate were 66.12%, 2.92 days, 87.82 times a year, 2.02 days and 10.12 per thousand, respectively. Spearman correlation coefficient showed a significant relationship between evaluation score of hospitals and bed occupancy rate indicators and mortality rates (p < 0.001). But the relationship between the evaluation score of hospital and average length of stay, bed turnover rate and bed turnover interval was not significant. Conclusion: The absence of significant relationship between current evaluation score of the studied hospitals shows that revision and correction of the current criteria for evaluation of hospitals is needed. It is recommended to focus on performance indicators that demonstrate use of resources and facilities in hospitals. Keywords: Performance Indicators, Evaluation Grade, Hospital