بررسي حساسيت چوب كششي و نرمال تبريزي ( P. nigra ) به پديده چين‌خوردگي طي خشك‌شدن

در اين تحقيق، حساسيت چوب كششي و نرمال تبريزي (P. nigra) به پديده چين‌خوردگي طي خشك شدن بررسي شد. به اين منظور، تخته‌هاي تبريزي به ابعاد اسمي (R×T×mm (L 25×50×100 با سه برنامه متفاوت خشك شدند. در برنامه A، تخته‌ها تحت شرايط ثابت (دماي خشكC ?ْ60 و دماي تر C?44)، در برنامه B، تحت يك برنامه زمان پايه با 4 گام و در برنامهC نيز تحت برنامه زمان پايه با 2 گام خشك شدند. دماي خشك گام نخست در برنامه‌هاي A، B و C به ترتيب برابر با 60، 60 و 82 درجه سانتيگراد انتخاب شد. پس از خشك‌كردن تخته‌ها، شدت چين‌خوردگي در مقطع عرضي نمونه‌ها با استفاده از ميكروسكوپ الكتروني SEM مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه چين‌خوردگي در تخته‌هاي خشك شده با برنامه A رخ نداده و در تخته‌هاي خشك شده با برنامه B چين‌خوردگي به مقدار جزيي رخ داده ولي در تخته‌هاي خشك شده با برنامه C، چين‌خوردگي شديد سلول‌هاي چوبي و نيز تخريب و گسيختگي ديواره سلول‌ها به ويژه در عناصر آوندي رخ داده است و در تخته‌هاي كششي لايه ژلاتيني از ديوارسلول‌هاي فيبري گسيخته شد. چوب كششي در مقايسه با چوب نرمال حساسيت بيشتري به چين‌خوردگي نشان داد. با توجه به نتايج به دست آمده در اين تحقيق، مي‌توان چنين نتيجه‌گيري كرد كه وقوع چين‌خوردگي بيشتر تحت تاثير دماي خشك كوره در گام‌هاي ابتدايي است تا اينكه بر اثراختلاف دماي خشك و ترايجاد شود.

In this study, the susceptibility of poplar (P. nigra) tension and normal wood to collapse during drying was investigated. Thus, the poplar boards with nominal dimensions of 100 × 50 × 25 mm (L×T×R) were dried using three different drying schedules. In schedule A, the boards were dried under constant conditions (dry-bulb temperature of 600C and wet-bulb temperature of 440C); in schedules B and C, they were dried under a time-based schedule, consisting of 4 and 2 steps, respectively. The initial dry-bulb temperature in schedules A, B and C were selected as 60, 60 and 820C, respectively. After drying, the severity of collapse in the cross section of boards was determined by scanning electron microscope (SEM). The results revealed that collapse did not occur in the boards dried by schedule A. Collapse occurred slightly in the boards dried by schedule B and severe collapse and cell wall degradation developed in the boards dried by schedule C. In the latter, gelatinous layer of tension wood was separated from fiber cell walls. Tension wood was more sensitive to collapse than normal wood. Based on the results, it can be concluded that the occurrence of collapse is influenced by initial dry-bulb temperature rather than wet-bulb depression.