بررسي صدمات وارد آمده بر توده در اثر قطع تك‌گزيني و چوب‌كشي زميني در جنگل‌ ناو اسالم گيلان

Investigation of Damages to Stand Caused by Selection Cutting Using Skidding System in the Asalem-Nav Forest, Iran

برش‌هاي تك‌گزيني و چوب‌كشي زميني اغلب منجر به آسيب فيزيكي توده باقيمانده و كاهش كيفيت تنه و ارزش درختان در اثر عمليات قطع و كشيدن مي‌شود. اين تحقيق صدمات بهره‌برداري به روش چوب‌كشي زميني بر درختان باقيمانده و تجديد حيات را در جنگل پهن‌برگ ناهمسال در منطقه ناو اسالم كه به شيوه تك‌گزيني قطع شد مورد بررسي قرار داده است. براي اين منظور بعد از پايان عمليات بهره‌برداري تعداد 30 قطعه نمونه دايره‌اي شكل 10 آري به روش منظم تصادفي در داخل پارسل 238 سري 2 ناو اسالم با وسعت 34 هكتار برداشت شد. مشخصات درختان و تجديد حيات (گونه، قطر برابر سينه، مرحله رويشي، سالم، زخمي، يا نابود شده) و زخم‌هاي تنه درختان (محل، شدت و اندازه) در داخل قطعات نمونه اندازه‌گيري شد. نتايج اين تحقيق نشان داد با قطع و خارج كردن 5/7 اصله درخت از هر هكتار، 1/14 درصد از درختان باقيمانده زخمي و 63/0 درصد آنها نابود شده‌ بودند. همچنين 6/5 درصد از تجديد حيات توده زخمي و 8 درصد آنها نابود شده‌ بودند. قطر برابر سينه درختان نابود شده كمتر از 5/22 سانتيمتر و بيشترين فراواني آنها در طبقه قطري 10 سانتيمتر مشاهده شد. 29 درصد از زخم‌ها در ناحيه تاج، 60 درصد در ناحيه تنه و 11 درصد هم درناحيه تاج و هم در ناحيه تنه درختان باقيمانده ايجاد شده بودند. بيشتر زخم‌هاي تنه درختان سطحي و دراندازه‌هاي كوچكتر از 50 سانتيمترمربع و در ارتفاع كمتر از 1 متري سطح زمين ايجاد شده بودند. اصلاح روشهاي قطع و خارج كردن درختان نشانه‌گذاري شده موجب كاهش صدمات بهره‌برداري بر توده باقيمانده خواهد شد.

Selection cutting using skidding system often causes physical damage to residual stand through felling and skidding resulting decline of bole quality and tree value. This research evaluated logging damage using skidding system on residual trees and stand regeneration in uneven aged hardwood forest of Asalem, were selection cutting was practiced. In this regard, systematic sampling method was used and also 30 round shaped sample plots with 1000m2 area were collected in parcel 238 (34 ha.) of district 2 Nav watershed. Characteristics of trees and stand regeneration (species, dbh, growing stage, safe, damaged and destroyed) and trees bole wounds (location, intensity and size) were measured in sample plots. Results showed cutting and extracting of 7.5 trees per hectare 14.1% of residual trees were damaged and 0.63% of those were destroyed. So, about 5.6 percent of stand regeneration were damaged and 8 percent were destroyed. Diameter at breast height in destroyed trees was lower than 22.5 cm and most of those observed in 10 cm diameter class. 29% of wounds were occurred on the crown area, 60% on the bole and 11% on the both crown and bole. More of wounds on the bole of trees were occurred with superficial intensity, size of > 50 cm2 and lower than 1m from ground. Reforming of cutting, winching and skidding methods of signed trees can be reducing logging damages on remaining stand.