مقايسه كمي و كيفي و خصوصيات خاك جنگل‌كاريهاي آميخته و تك‌گونه صنوبر و توسكا در چمستان، مازندران

از جمله گونه‌هاي زود رشد كه در گذشته بيشتر به‌صورت خالص كاشته مي‌شدند، صنوبرها مي‌باشند كه اخيراً كاشت آميخته آنها با گونه‌هاي تثبيت كننده ازت، براي حاصل‌خيزي خاك پيشنهاد مي‌شود. به همين دليل درختان صنوبر دلتوييدس (Populus deltoides 77/51) با گونه توسكاي ييلاقي (Alnus subcordata) در قالب طرح آماري بلوكهاي كامل تصادفي با پنج تيمار آميختگي (100 درصد صنوبر، 33 درصد صنوبر+ 67 درصد توسكا، 50 درصد صنوبر + 50 درصد توسكا، 67 درصد صنوبر + 33 درصد توسكا، 100 درصد توسكا) و چهار تكرار با فاصله كاشت 4 × 4 متر در ايستگاه تحقيقات چمستان كاشته شدند تا اثرات متقابل اين گونه‌ها مورد بررسي قرار گيرد. نتايج در سال هفتم اجراي طرح نشان داد كه در مجموع، ميانگين درصد زنده‌ماني صنوبر در اين طرح بيشتر از توسكا بوده است. صنوبر در آميختگي 50 درصد صنوبر+ 50 درصد توسكا، بيشترين زنده‌ماني را داشت كه با ساير تيمارها اختلاف معني‌داري نشان داد. زنده‌ماني توسكا در تيمارها اختلاف معني‌داري نداشت. بيشترين رويش قطري صنوبرها در تيمار 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسكا و كمترين آن در صنوبر خالص به‌دست آمد. بيشترين رويش ارتفاعي صنوبرها در تيمار 67 درصد صنوبر + 33 درصد توسكا محاسبه شد. مقايسه ميانگين حجم به ازاي هر درخت صنوبر و توسكا در هريك از درجه‌هاي آميختگي اختلاف معني‌داري را بين تيمارها نشان نداد ولي در مورد درختان صنوبر، بيشترين حجم درختان در تيمار آميخته‌ 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسكا وجود داشت. درحالي‌كه بيشترين حجم توسكا، در كشت خالص اين گونه محاسبه شد. تيمار توسكاي خالص و تيمار آميخته 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسكا، تفاوت معني‌داري را در مقدار ازت كل خاك با ديگر تيمارهاي اين جنگل‌كاري نشان دادند.

Poplars are fast-growing species that were planted pure in the past. Mixed plantations of poplar with nitrogen fixing species have been recommended recently to increase the soil fertility. In this study, American poplar (Populus deltoids 77/51) has been planted with different mixture ratios with Caucasian Alder (Alnus subcordata) in randomized complete blocks with four replications in Chamestan research station, Mazandaran province, northern Iran. For further comparisons, pure stands of poplar and alder were also added to the treatment design. The plantation spacing was 4×4m. Results after 7 years showed that survival rate of poplar were greater than alder, in general. The highest rate of poplar survival was observed in the treatment of 50% poplar + 50% alder. The differences among treatments were statistically significant. The highest diameter increment was measured within poplars in the treatment of 33% poplar + 67% alder and the least in the pure poplar stand. The highest total height was measured within poplars in the treatment of 67% poplar + 33% alder. The highest volume of individuals trees were measured within poplars in the mixture of 33% poplar + 67% alder, while the highest tree volume of alder was obtained within the alder pure stand. The amount of soil nitrogen was significantly higher in the pure alder stand and mixture of 33% poplar + 67% alder, than in the soil of other treatments.