رابطه ي خودكارآمدي با هوش هيجاني و حمايت اجتماعي ادراك شده در دانشجويان دانشگاه تهران

The Relation Among Self-efficacy, Emotional Intelligence and Perceived Social Support in University Students

زمينه و هدف: خانواده و محيط اجتماعي نقش مهمي در پرورش استعدادها و سلامت داشته و باور به خودكارآمدي را ارتقاي مي بخشد. نظريه ي خودكارآمدي بر اين فرض مبتني است كه باور افراد در مورد توانايي ها و استعدادهايشان اثرات مطلوبي بر اعمال آنها داشته و مهم ترين عامل تعيين كننده رفتار است. پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه هوش هيجاني و حمايت اجتماعي با خودكارآمدي انجام گرفت. روش تحقيق: روش پژوهش از نوع توصيفي تحليلي بود و جامعه آماري اين پژوهش كليه دانشجويان دختر و پسر مشغول به تحصيل در دانشگاه تهران در سال تحصيلي 86-1385 بود. 296 دانشجو (191 دختر و 105 پسر) با ميانگين سني6/21 سال به صورت تصادفي خوشه اي چند مرحله‌اي انتخاب شدند. داده ها با استفاده از روش تجزيه و تحليل عاملي و رگرسيون مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته ها: نتايج نشان داد كه خودكارآمدي با كليه مولفه هاي هوش هيجاني و حمايت اجتماعي ادراك شده، رابطه مستقيم و معني دار دارد. هوش هيجاني و حمايت اجتماعي به ترتيب حدود 23 درصد و 15 درصد از واريانس خودكارآمدي را تبيين كردند و همبستگي مشترك مولفه هاي هوش هيجاني و حمايت اجتماعي با خودكارآمدي برابر 37/0 بود. از بين مولفه هاي هوش هيجاني، ادراك هيجاني توانست به تنهايي حدود 40 درصد از واريانس خودكارآمدي را تبيين كند. مولفه هاي حمايت اجتماعي، حمايت خانواده و دوستان روي هم 15 درصد از واريانس خودكارآمدي را تبيين كردند و حمايت خانواده بالاترين ضريب همبستگي را با خودكارآمدي داشت. با كنترل اثر مولفه هاي حمايت اجتماعي، رابطه بين مولفه هاي هوش هيجاني و خودكارآمدي همچنان معني دار ماند. پس از كنترل ادراك هيجاني، ديگر رابطه اي بين مولفه هاي حمايت اجتماعي ادراك شده با خودكارآمدي مشاهده نشد. نتيجه گيري: يافته ها مبين آن است كه از بين مولفه هاي هوش هيجاني، ادراك هيجاني نقش مهمتري در تبيين پراكندگي خودكارآمدي دارد و خودكارآمدي، هوش هيجاني و حمايت اجتماعي رابطه ي معني دار و متقابل دارند. پژوهش حاضر نقش محيط پرورشي را در ارتقاي خودكارآمدي و هوش هيجاني مورد تاييد قرار داد.

Background and Aim: The family and social environment have important roles on flowering potential aptitudes. They enhance health and self-efficacy beliefs. The theory of self-efficacy hypothesizes that the individualsʹ beliefs about their aptitude and abilities have good effects on their activities. Self-efficacy belief is the most important determinant of behavior. The aim of this study was to examine the relationship among emotional intelligence, social support and self-efficacy. Materials and Methods: 269 Tehran University students (191 females and 105 males) who were randomly selected were asked to complete perceived social support, self-efficacy and emotional intelligence scales. Factor analysis and regression were used to analyze the data. Results: The results showed that self-efficacy had direct and meaningful correlation with all components of emotional intelligence and perceived social support. Emotional intelligence and perceived social support explained 23% and 15% of the variance of self-efficacy, respectively. Common correlation among components of emotional intelligence and perceived social support with self-efficacy was 0.37. Emotional perception (a component of emotional intelligence) could explain 40% of variance of self-efficacy. The family support and friends (the components of perceived social support) could explain 15% of the variance of self-efficacy, and family support has the greatest correlation coefficient with self-efficacy. After controlling the components of perceived social support effect, correlations between components of emotional intelligence and self-efficacy were found statistically meaningful. After controlling emotional perception, it was found that there were not significant correlations between components of perceived social support and self-efficacy. Conclusion: In total, the findings revealed that emotional perception has a greater role in explaining of self-efficacy; and self-efficacy, emotional intelligence and perceived social support have significant and reciprocal effects on each other. The current research confirmed the role of social environment in enhancing the emotional intelligence and self-efficacy.