زندگي حرفه اي موذنان و بازتاب آن در ذهن و زبان مسلمانان: پژوهشي در تاريخ اجتماعي اسلام

The professional Life of the Muezzins and Itʹʹs Reflection in Muslim Mind and Language: a Social History

اذان به عنوان يكي از شاخص‎هاي فرهنگي اسلام،‌ در بردارنده مجموعه وسيعي از عناصر و اجزاي فرهنگي و اجتماعي است. از اين‌رو علاوه بر بررسي تاريخچه‎اي از چگونگي پيدايش و تداوم سنت اذان گويي بايد به جنبه‎هاي ديگر آن بويژه حضور آن به مثابه يك شغل در زندگي روزانه مسلمانان نيز پرداخت. در اين نوشتار، ‌ابتدا تاريخچه‎اي از ابداع و تشريع اين سنت در اسلام ارايه مي‎شود و سپس با رويكرد تاريخ اجتماعي، عناصر تشكيل دهنده مجموعه فرهنگي اجتماعي اذان در سنت اسلامي و تشكيلات رسمي اذان گويي مورد بررسي قرار مي‎گيرد و نشان داده مي‎شود كه اين مجموعه به كلي با آن چه در زمينه‎هاي مشابه، درسنتهاي ديني ديگر وجود دارد‌ متفاوت است و پاره‎‎اي ادعاهاي برخي از خاورشناسان درباره اخذ و اقتباس سنت اذان اسلامي از آداب و رسوم يهودي يا مسيحي وجهي ندارد.

Adhan (prayer call) as one of the cultural characteristics of Islam, contains a wide range of cultural and social elements which necessitates the study of Adhan as an occupation in Muslimʹs everyday life besides the considering itʹs origination and developments in Islamic history. Along with a brief review of historical background of Adhan in early Islam, in the present survey the cultural and social elements and official structure of Adhan and also the professional life of muezzins in Islamic society have been studied and it has been shown that the subculture of Adhan is clearly different from that of the similar structures one can find them in other religions and it is not a second hand adaptation from Jewish or Christian context.