درآمدي بر باستان‌شناسي و سياست

از همان آغاز، باستان‌شناسي براي سياستمداران كاربرد سياسي داشته است. سياستمداران، باستان‌شناسي را براي تخريب و يا خلق تاريخ و هويت‌هاي كاذب ملّي و قومي به‌كار گرفته‌اند؛ و يا اينكه تلاش كرده‌اند به ياري باستان‌شناسي و با بسترسازي‌هاي فرهنگي، پديده‌هاي اجتماعي - سياسيِ جامعه را كنترل و هدايت كنند؛ همچنين نقش مهم باستان‌شناسي در گسترش توريسم فرهنگي و منافع اقتصادي آن از نظر سياستمداران دور نمانده است. باستان‌شناسي را مي توان در پشت پديده‌هاي سياسي ناسيوناليسم، قوم‌گرايي، تجزيه‌طلبي، انترناسيوناليسم و يا فدراليسم مشاهده كرد و هم اينكه باستان‌شناسي، مدارك تاريخي موردنياز سياستمداران را براي اثبات حقانيت ايده‌هاي سياسي ايشان فراهم مي‌كند. باستان‌شناسي و سياست در تعامل با يكديگرند. باستان‌شناسي ماركسيست با يك انقلاب قهرآلود ايديولوژيكي شكل گرفت و به‌ مدّت هفتاد سال، بخشي از پيكره ايديولوژي سياسي اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي باقي ماند. باستان‌شناسي‌هاي ناسيوناليست و نژادپرست در خدمت حكومت‌هاي تماميت‌خواه قرار گرفتند تا جامعه مشروعيت تاريخي آنها را بپذيرد؛ در فلسطين اشغالي نيز صهيونيسم به وسيله باستان‌شناسي، كوشيده است به آرمان‌شهر اسراييلِ باستان تجسّم تاريخي بخشد؛ و يا اتحاديه اروپا بدين شيوه در تلاش است كه واگرايي تاريخي ملل اروپايي را به هم‌گرايي قرن بيست و يكم متحوّل كند. هرچند كه باستان‌شناسي را از سياست، گريزي نيست اما به‌نظر مي رسد كه تنها راه حل مسيله، ترسيم چشم انداز جهاني باستان‌شناسي در چهارچوب ميراث مشترك جهاني و نيز توسعه رهيافت انسان‌شناختي در باستان‌شناسي است.

From the very beginning, archeology has been used by politicians for political purposes. Politicians have employed archeology to destroy or create false national or ethnic histories and identities, or have taken advantage of archeology and its underlying cultural foundations to control the social and political phenomena within the society. Furthermore, the significant role of archeology has not been ignored by politicians for the expansion of cultural tourism and its economic benefits. Archeology can be noticed working behind the political phenomena of nationalism, ethnicism, separatism, internationalism and federalism; meanwhile, archeology provides politicians with the required historical documents for them to prove the truth of their political ideas. Archeology and politics are in interaction with one another. Marxist archeology was formed in the course of an enraged ideological revolution which survived for seventy years as part of the political ideology of the Union of the Soviet Socialist Republic. Nationalist and racist archeologists were in the service of the totalitarian governments so that the community may accept their historical legitimacy. In the occupied Palestine, too, the Zionist regime has been using archeology to give a historical embodiment to the ancient Israeli utopia; similarly the European Union has used this method to change the historical divergence of the European nations to the twenty first convergences. Whereas archeology has no way but to be engaged in politics, it seems that the only solution lies in realizing the global perspective of archeology within the framework of the common heritage of mankind further to the development of an anthropological approach to archeology.