رشد و عدم تعادل عناصر غذايي در ذرت علوفه اي در اثر كاربرد مس و منگنز در يك خاك آهكي

Growth and Nutrients Imbalance in Silage Corn as Affected by Copper and Manganese Application in a Calcareous Soil

گزارش هايي مبني بر كمبود مس و منگنز در خاك هاي آهكي ايران در دست است. اين كمبودها مي تواند به دليل پ هاش بالا و يا عدم تعادل ميان مس و منگنز با ساير عناصر غذايي مانند كلسيم، منيزيم، آهن و روي در خاك هاي آهكي باشد. به منظور آگاهي از اثر مس، منگنز و بر همكنش آنها بر رشد و عدم توازن بين عناصر غذايي در ذرت علوفه اي (Zea mays L.) آزمايشي به صورت فاكتوريل 4×4 در شرايط گلخانه اي در چارچوب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در يك خاك آهكي با بافت لوم رسي ((fine, mixed (calcareous,) mesic Typic Calcixerepts انجام شد. تيمارها شامل چهار سطح مس (صفر، 5/2، 5، و 10 ميلي گرم در كيلوگرم از منبع 5H2O .CuSO4) و چهار سطح منگنز (صفر، 10، 20، و 40 ميلي گرم در كيلوگرم از منبع 4H2O . MnSO4) در سه تكرار بود. نتايج نشان داد كه كاربرد منگنز سبب افزايش معني دار وزن ماده خشك اندام هوايي ذرت شد. اما كاربرد مس در بالاترين سطح سبب كاهش معني دار وزن ماده خشك گياه شد و در ساير سطوح اختلاف معني داري با گياه شاهد نداشت. دليل كاهش عملكرد ماده خشك ذرت مي تواند اثر ضديتي مس با آهن و همچنين نا مناسب بودن نسبت هاي مس به منگنز، مس به آهن و مس به منگنز + آهن+ روي باشد. كاربرد مس سبب افزايش معني دار غلظت و جذب مس در گياه شد، اما اثري بر غلظت و جذب منگنز نداشت. افزودن منگنز غلظت مس را كاهش ولي جذب آن را توسط گياه افزايش داد. كاربرد منگنز سبب افزايش غلظت و جذب منگنز در ذرت شد. غلظت و جذب آهن با كاربرد مس در ذرت كاهش يافت. منگنز غلظت آهن را كاهش ولي جذب آن را به وسيله گياه افزايش داد. افزودن مس و منگنز اثري بر غلظت روي در ذرت نداشت ولي كاربرد منگنز سبب افزايش جذب روي به وسيله گياه شد. مصرف مس و منگنز اثري بر نسبت ريشه به اندام هوايي ذرت نداشت. حداكثر عملكرد ماده خشك با كاربرد 5 يا 10 ميلي گرم مس در كيلوگرم و 20 و 40 ميلي گرم منگنز در كيلوگرم خاك به دست آمد. گستره بسندگي براي مس در گستره 6 تا 7 ميكروگرم و براي منگنز در گستره 50 تا 55 ميكروگرم در گرم ماده خشك بود. قبل از هر توصيه كودي، نتايج اين پژوهش بايستي در شرايط مزرعه نيز تاييد شود.