تاثير تنش خشكي، كاربرد روي و تلقيح ميكوريز بر جذب عناصر كم مصرف در ذرت

Effects of Drought Stress, Zinc Application and Mycorrhiza Inoculation on Uptake of Micro Nutrients in Maize

به منظور بررسي اثر سطوح مختلف روي بر غلظت عناصر غذايي كم مصرف تحت تنش خشكي در ذرت ميكوريزايي(سينگل كراس 704)، آزمايشي در سال هاي 1385 و 1386 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده ي كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اراك اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. عوامل مورد مطالعه شامل سه سطح آبياري، آبياري معادل نياز آبي گياه (شاهد)، آبياري معادل75% نياز آبي گياه و آبياري معادل50% نياز آبي گياه)، قارچ ميكوريزا در دو سطح (با تلقيح و بدون تلقيح) و روي از منبع سولفات روي در سه سطح (بدون مصرف، 25 كيلوگرم در هكتار و 45 كيلوگرم در هكتار) در نظر گرفته شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس مركب نشان داد كه غلظت عناصر غذايي تحت تاثير تنش خشكي قرار گرفت. با اعمال تنش خشكي غلظت مس، منگنز، روي و آهن افزايش اما غلظت فسفر و بر كاهش يافت. تلقيح قارچ ميكوريزا غلظت كليه عناصر غذايي را افزايش داد. با مصرف عنصر روي ميزان غلظت مس، روي و درصد پروتيين افزايش اما غلظت آهن، منگنز و بر كاهش يافت. يك اثر آنتاگونيستي بين مصرف روي و غلظت آهن مشاهده شد. تيمار هاي تنش خشكي، قارچ ميكوريزا و روي به تنهايي باعث افزايش درصد پروتيين دانه شدند. اثر متقابل آبياري و ميكوريزا بر غلظت مس و بر در سطح 1% معني دار شد اما بر غلظت ساير عناصر اثر معني داري نداشت با اين وجود ميزان غلظت كليه عناصر غذايي كم مصرف و درصد پروتيين با تلقيح قارچ ميكوريزا تحت تنش خشكي افزايش يافت. با كاربرد روي تحت شرايط تنش خشكي، غلظت مس، روي، آهن، منگنز و درصد پروتيين افزايش ولي مقدار بر كاهش يافت. مصرف توام روي و قارچ ميكوريزا باعث افزايش غلظت كليه عناصر غذايي گرديد. بالاترين ميزان غلظت روي و درصد پروتيين از اثر متقابل تيمار هاي ميكوريزا و 25 كيلوگرم سولفات روي در هكتار به ترتيب در شرايط متوسط و شديد تنش خشكي حاصل شد.