بررسي اثر مصرف كود بيولوژيك، سولفات روي و كود نيتروژن بر عملكرد كمي وكيفي گندم

Evaluation of the Effect of Biofertilizer, Zinc Sulfate and Nitrogen Fertilizer on Quantity and Qquality of Wheat Yield

به منظور بررسي اثر مصرف كود بيولوژيك تثبيت كننده نيتروژن، سولفات روي و تقسيط كود نيتروژنه بر عملكرد، اجزا عملكرد و پروتيين گندم رقم پيشتاز در اقليم معتدله كرمان، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهيد باهنر در سال 1385 به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار انجام شد. تيمارها شامل تركيبي از 3 فاكتور: تقسيط كود نيتروژنه از منبع اوره در سه سطح (n1: يك دوم در مرحله پيش از كاشت و يك دوم در مرحله پنجه دهي،n2 : يك سوم در مرحله ساقه رفتن، دو سوم درمرحله خوشه دهي، n3 :يك سوم در مرحله ساقه دهي، يك سوم درمرحله خوشه دهي و يك سوم در مرحله شيري دانه)، كودسولفات روي در دو سطح (z1: 50 كيلوگرم در هكتار و z0: صفر كيلوگرم در هكتار) و كود بيولوژيك نيتروژنوباكتر در دو سطح ( :a12 كيلوگرم در هكتار a0: صفر كيلوگرم در هكتار) بودند. صفات مورد اندازه گيري عبارت بودند از عملكرد دانه، تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و پروتيين دانه. بر اساس نتايج بدست آمده حداكثر عملكرد با كاربرد كود بيولوژيك ازتوباكتر، مصرف روي (Zn) و سطح دوم تقسيط كود نيتروژنه يعني تيمار (n2z 1a1) به ميزان 7667 كيلوگرم در هكتار به دست آمد كه در مقايسه با تيمار (n2z 0a0) 34/38% افزايش نشان داد. بيشترين اجزا عملكرد به ميزان 07/44، 467 ،61/44 (گرم) به ترتيب مربوط به تعداد دانه در خوشه، تعداد خوشه در مترمربع و وزن هزاردانه نيز با مصرف كود ازتوباكتر، مصرف روي (Zn) و سطح دوم فاكتور تقسيط كود نيتروژنه (n2z 1a1) به دست آمد كه در مقايسه با تيمار (n2z 0a0) به ترتيب 6/23%،57/8% و 83/11% افزايش يافت. اثر فاكتورهاي مورد بررسي بر ميزان پروتيين دانه معني دار شد. بيشترين ميزان پروتيين دانه از سطح سوم تيمار تقسيط كود نيتروژنه با مصرف كود بيولوژيك (n3a1) به ميزان 15% و كمترين آن از سطح اول تيمار تقسيط كود نيتروژنه كه در آن روي و كودبيولوژيك مصرف نشد ( n1z0 و n1a0) به ترتيب به ميزان 5/9% و 9% به دست آمد.