جايگاه و نمود مذهب در نگار گري ايراني (ايخاني و تيموري)

the practical observtion of the formation of luster decorations on islamic Glazes

در اين مقاله كه موضوع آن، بررسي جايگاه و نمود مذهب در نقاشيهاي ايراني، در دورههاي ايلخاني و تيموري است، دو مكتب مهم نگارگري، مورد مقايسه قرار گرفته است. از دوره ايلخاني، نسخههاي مصور خطي مذهبي چون: آثار الباقيهي بيروني، معراجنامه، آلبوم احمد ميرزا، تاريخ طبري، جامعالتواريخ و ... باقي مانده است. در مجموع، علاوه بر اسلام، انعكاس دو مذهب بودايي- مسيحي، در نگارههاي اين دوران، ديده ميشود؛ ولي با توجه به اين كه دموكراسي مذهبي در اين دوران قابل تامل مي باشد، تعصبات مذهبي نسبت به دوران تيموري كمتر است. در دوران تيموري، به دليل گرايشات حكام و وزيران زاهد، به مذهب و اهميت آن، بيشتر پرداخته شده است؛ و علاوه بر نسخ تاريخي، داستانهاي مذهبي مصور در نسخههاي ادبي، قابل دستيابي هستند؛ همچنين، در اين نگاره ها آموزش علوم ديني نيز ديده ميشود. از جمله نسخ صرفاً مذهبي كه از اين دوران به يادگار مانده، ميتوان به: معراجنامه و همچنين خاوراننامه، كه يك نسخهي مذهبي شيعي است، اشاره كرد. در اين دوره، گرايشات خارجي و همچنين تقليد از هنر چين و مسيحي كمرنگ شده؛ و ما شاهد رشد سبك اصيل ايراني هستيم. لازم به ذكر است كه نقش قرآن در انتخاب موضوع، در هر دو دوره بسيار مهم ميباشد؛ و داستانهاي قرآني در هر دو دورهي ايلخاني و تيموري بارها مصور شده است