مباني و رويكردهاي واقع نمايي در مثنوي

The Principles and Approaches of Verisimilitude in Mathnavi

موضوع واقع نمايي قصّه در مثنوي كوششي ا‌ست در تبيين كاركرد اجتماعي قصّه و كيفيّت كاربست واقعيّات جامعه در دنياي قصّه‌ها. در اين نوشتار، ابتدا به تحليل بازتاب شيوه رفتار و گفتار توده مردم در قصّه‌هاي مثنوي و بررسي ميزان اختلاط قصّه‌پرداز با طبقات مختلف مردم پرداخته‌ايم. سپس نوع پرداخت قصّه‌هايي با موضوع دين و مباني ديني را مطرح كرده‌ايم؛ بعد از آن، حضور شخصيّت‌هاي گونه‌نما بهعنوان الگوهاي ملموس اشخاص خارج از قصّه و محوري شاخص و جدّي در بازنمايي ساختار واقعيّت زندگي تحليل شده است. بخش پاياني مقاله نيز به بررسي حضور سه ريخت كلّي ضرب المثل در قصّه‌هاي مثنوي به‌عنوان نمودي از پيوند قصّـه پرداز با واقعيّت مردم و تامل در نوع ارتباطات مردم - كه بر بستري از ساختـــار فرازباني ضرب المثل و تمثيل بنا نهاده شده است- مي‌پردازد.

Versimilitude in Mathnavi anecdotes is an attempt to reflect their social functions as well as the ways of using realistic elements in the fictive world. This article through studying the sympathetic link between the story-teller and different social classes, proves how the anecdotes reflect the behavior and speech of these people. In the next step, the article shows the development of the anecdotes possessing religious themes. Then it becomes clear that the typical characters are made out of the real ones in order to make a relation between reality and fiction. Finally, considering the three general forms of sayings and proverbs in Mathnavi as the representations of a link between the story-teller and various social classes, the allegorical metalinguistic aspect of this communication will be analyzed.