پرسشهاي بزرگ در زمينه مطالعات سازمان و مديريت اسلامي

Big Questions Regarding Organizational Studies and Islamic Management

مطالعات سازمان و مديريت اسلامي و مفاهيم تحقيقي متناظر با آن، موضوع تحليل و مطالعه در سالهاي اخير بوده است. اما طي اين تلاشها، برخي پرسشها و مسايل در اين زمينه هنوز بدون پاسخ باقي مانده و يا ناديده گرفته شده است. در اين مقاله سعي شده است تا پرسشهاي اساسي كه هنگام بحث در مورد مطالعه سازمان و مديريت اسلامي مطرح مي‌شود، مورد مداقه قرار گيرد. نويسندگان بر اين عقيده هستند كه سازمانها در هر جامعه‌اي كه تاسيس شوند و رشد يابند از نوعي هم شكلي با ويژگيهاي بنيادين آن جامعه بر خوردارند؛ به همين ترتيب، سازمانهايي كه در جوامع اسلامي تاسيس مي‌شوند با جوامع خود هم شكل هستند. بنابراين شناخت مفروضات اساسي فرهنگي و ارزشهاي مسلط در هر جامعه مي‌تواند به محققان در درك واقعي‌تر مفهوم سازمان و مديريت از ديد افراد همان جامعه كمك كند. مهمترين پرسشهايي كه در زمينه مطالعه سازمان و مديريت اسلامي وجود دارد و در اين مقاله مورد بررسي قرار گرفته، عبارت است از: 1. آيا نظريه‌هاي سازمان و مديريت غربي را اين طرف مرزها نيز مي‌توان به كار گرفت؟ 2. سازمان و مديريت اسلامي چگونه تعريف مي‌شود؟ 3. مجادلات عقلانيت- ارزش‌مداري و سود- ايديولوژي در سازمانهاي اسلامي چگونه پاسخ داده مي‌شود؟ 4. آيا مطالعه سازمان و مديريت اسلامي نيازمند روش شناسي متفاوت با مطالعات سازمان و مديريت در جوامع غير اسلامي است؟

Organizational studies, Islamic management, and related research concepts have been considered as research issue in recent years. Yet, some of the important issues have not been answered. In this piece of research, questions regarding Islamic management and organizational studies are discussed. The researchers believe that organizations take some of the basic features of the communities where they grow in. In the same way, organizations which grow in Islamic communities, become homogeneous with them. Therefore, recognizing and understanding the basic cultural assumptions and dominant principles of the society will help the researchers understand the deep real meaning of organization and management in the viewpoint of those specific individuals. The specific questions regarding organization and Islamic management, which are considered in this article, are as follow: 1. Can western theories regarding organization and management be employed in our situation? 2. How can we define Islamic organizations and management? 3. How can we solve challenges regarding rationality, values and benefits, and ideology in Islamic organizations? 4. Does the study of Islamic organizations and management need a separate methodology, different from those applied in Non-Islamic communities?