اخلاق پزشكي در «خلاصه‌الحكمه»؛ يكي از منابع طب سنتي ايراني

يكي از اصول بنيادين در طب سنتي ايراني، رعايت موازين اخلاقي در اين حرفه‌ي مقدس است كه در كلام و آثار بنيانگذاران اين مكتب طبي مي‌توان بارها اين تاكيد را مشاهده كرد. يكي از اين منابع غني، كتاب گران‌سنگ «خلاصه‌الحكمه» تاليف دانشمند فرزانه‌ي ايران زمين، حكيم سيد محمد حسين عقيلي خراساني شيرازي است كه نگارش آن به بيش از دو قرن پيش بازمي‌گردد و در اين مطالعه‌ي توصيفي و كتابخانه‌اي، به بررسي آن مي‌پردازيم. نكته‌ي حايز اهميت در اين اثر، توجه دقيق و نكته‌سنجي ويژه‌ي اين پزشك عاليقدر در تبيين اصول اخلاق پزشكي است. پيشينه‌ي ارايه‌ي اصول چهارگانه‌ي اخلاق پزشكي در پزشكي نوين، سابقه‌اي چندان طولاني ندارد، حال آن‌كه در اين ذخيره‌ي طب پارسي، اين اصول به زيبايي تشريح و بازخواني شده‌است. شناخت اين منابع براي پزشكان و پژوهشگران جوان و تحليل و مقايسه‌ي آن بر اساس اصول اخلاقي پزشكي نوين، نشانه‌ي روشني از ريشه‌دار و اخلاق‌مدار بودن مكتب طب اخلاطي (Humoral Medicine) است. هدف از اين مطالعه، تحليل و بررسي نكات اخلاق پزشكي در كتاب نفيس «خلاصه‌الحكمه» است.