شرط مقدار (تحليل فقهي و حقوقي مواد 355 و 384 و 385 قانون مدني)

شرط صفت يكي از اقسام شروط ضمن عقد است كه ضمانت اجراي تخلف از آن پيدايش حق فسخ براي مشروط له مي‌‌باشد. گاهي مقدار موضوع معامله به عنوان صفت آن، در ضمن قرارداد شرط مي‌‌شود، اما ضمانت اجراي آن در همه موارد حق فسخ نمي‌باشد؛ زيرا مقدار، صفتي است كه گاهي اساسي بوده و جزيي از موضوع قرارداد به حساب مي‌‌آيد و گاهي چهره فرعي دارد. قانون‌گذار ما نيز تحت تاثير آراي متشتّت فقهي در مواد 355 و 384 و 385 قانون مدني، احكام متفاوتي را براي تخلف از اين شرط بيان كرده است و در نتيجه شاهد اظهارنظرهاي متفاوت در ميان حقوق‌دانان و آراي متعارض در رويه قضايي هستيم. نكته مهمي كه در مورد شرط مقدار وجود دارد تمايز اين سه ماده از يكديگر و تطبيق مصاديق با آنها است و اين مقاله سعي بر آن دارد تا با غور در منابع فقهي غبار ابهام از آنها بزدايد.

Quality condition is one of the terms of contract that the guarantee against its violation is the emergence of the right to cancellation for the party in whose favor a condition is set. Sometimes the quantity (miqdar) of the object of transaction is stipulated within a contract as its quality (sifat), but the guarantee for its execution in all instances is not the right to cancellation, because the quantity is a quality that is sometimes essential and regarded as part of the subject of the contract and sometimes appears as peripheral. Influenced by diversified legal opinions in articles 355, 384, and 385 of civil law, the legislator has also expressed different rulings for violation of this condition; therefore, we see different comments among the legal experts and conflicting opinions in the judicial procedure. The remarkable point about the condition of quantity is the distinction of these three articles from each other and the application of the referents to them. This research tries to remove their ambiguity by means of delving into legal sources.