معرفي دستگاهي جديد براي اندازه‌گيري پروفيل بستر

A New Instrument for Measuring the Bed Profile

اندازه‌گيري پروفيل بستر يكي از مسايل مهم در مهندسي هيدروليك است. وسيله‌اي مرسوم براي اين منظور، عمق‌سنج (Point Gage) است. استفاده از عمق سنج به منظور ثبت توپوگرافي بستر در مقياس‌هاي بزرگ زمان‌بر است. در اين مقاله دستگاه جديدي كه براي برداشت پروفيل بستر متحرك طراحي شد يعني دستگاه ليزري برداشت پروفيل بستر(Laser Bed Profiler) معرفي شده است. اين دستگاه بدون تماس با بستر و با استفاده از اشعه ليزر به برداشت داده‌ها مي‌پردازد. دستگاه برداشت پروفيل ليزري براي اندازه گيري الگوي آبشستگي در كانال‌هاي آزمايشگاهي طراحي شده است. اين دستگاه توانايي اندازه گيري تغييرات توپوگرافي بستر را در كانال‌هاي آزمايشگاهي دارد. هم‌چنين اين دستگاه مي‌تواند به اندازه گيري تغييرات توپو گرافي بستر در اطراف سازه‌هاي هيدروليكي نظير پايه و كوله پل، آبشكن و آبگير جانبي بپردازد. از مزاياي مهم اين دستگاه عبارتند از 1- نداشتن نياز به تماس بين دستگاه و بستر و 2- سرعت و دقت بالاي دستگاه. در اين مقاله به‌طور مختصر به طراحي و مزاياي اين دستگاه و قسمت‌هاي نرم‌افزاري و سخت‌افزاري آن پرداخته شده است. هم‌چنين نمونه‌اي از كاربرد دستگاه در برداشت توپوگرافي بستردر كانال آزمايشگاهي (مسير مستقيم، قوس 90 درجه و اطراف آبشكن مستقر در قوس 90 درجه ) ارايه شده است.

The measurement of bed profile in a mobile bed is very important for hydraulic engineers. The traditional instrument for this purpose is point gage. Working with a point gage is a difficult task, especially when bed topography of large size scales has to be recorded. In this paper, a new instrument for measuring the bed profile in a mobile bed called "Laser Bed Profiler" is introduced. The developed instrument uses the laser beam and without touching the bed records the data. The laser bed profiler instrument has been designed with the purpose of analyzing the scoring pattern in laboratory channels. This instrument is capable of measuring the changes of the bed profile in straight and bend channels. Moreover, the instrument is capable of recording the bed profile around various hydraulic structures (such as bridge piers, abutment, spur dike and lateral intake). Amongst the main advantages of the developed instrument are: 1) recording the data without touching the bed surface and 2) its high speed and precision. This paper gives an overview of the design and advantages of the developed instrument. The developed software and hardware are also introduced. Moreover, a typical applications of the instrument and its comparison with a digital point gage in laboratory channel (straight path, 90 degree bend and around a spur dike) are also presented.