بررسي اثرات كودهاي بيولوژيك حل‌كننده فسفات و باكتري‌هاي افزاينده رشد گياه (PGPR) بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت رقم سينگل كراس 604

Effect of phosphate solubilization microorganisms(PSM) and plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield and yield components of corn (Zea mays L.)

به منظور بررسي اثرات كودهاي بيولوژيك حل كننده فسفات و باكتري هاي محرك رشد (PGPR) بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت رقم سينگل گراس 604 آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري درسال زراعي1386 در قالب طرح كرت هاي خرد شده با طرح پايه بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در راستاي نيل به اهداف كشاورزي پايدار به اجرا درآمد. عامل اصلي در سه سطح شامل1- كود دامي( به ميزان بيست تن در هكتار)؛ 2- كود سبز جو (به ميزان پانزده تن در هكتار)؛ 3- شاهد( بدون استفاده از كود آلي) و عامل فرعي در هشت سطح شامل: 1- NPK ( نيترات آمونيوم، سوپرفسفات تريپل و سولفات پتاسيم به ترتيب به مقدار300،100،120 كيلو گرم در هكتار)؛ 2- NPK+ باكتري هاي حل كننده فسفات (PSM) + باكتري هاي افزاينده رشد گياه (PGPR)؛ 3NP50%K -+ PSM+ PGPR؛4-N50% PK + PSM+PGPR ؛ 5-N 50%P 50%K + PSM+ PGPR؛ 6- PK+ PGPR؛ 7- NK+ PSM؛ 8- PSM+PGPR در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد مصرف كود دامي در مقايسه با تيمار شاهد(بدون كود آلي) با افزايش تعداد رديف، وزن بلال و تعداد دانه در بلال سبب افزايش عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت گرديد. همچنين استفاده از باكتري هاي حل كننده فسفر و باكتري هاي محرك رشد با نهاده كافي(NPK) با افزايش وزن بلال، تعداد رديف و تعداد دانه در رديف عملكرد دانه را در كرتهاي كود سبز و شاهد به طور معني داري افزايش داد. بر اساس نتايج حاصله در تمامي تيمارهاي كودي مصرف توام باكتري هاي حل كننده فسفات و باكتري هاي محرك رشد با كاهش50% كود فسفره توانست ميزان عملكردي برابر با ميزان مصرف كامل كود فسفره توليد كند اما نتوانستند كاهش 50 درصدي كود ازته را جبران كنند. همچنين، وزن بلال و عملكرد بيولوژيك بيشترين همبستگي و وزن صد دانه و تعداد رديف كمترين همبستگي را با عملكرد دانه داشته اند.

In order to study the effect of phosphate solubilization microorganisms (PSM) and plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield and yield components of corn (Zea mays L.) cv. SC604 an experiment was conducted at research farm of Agriculture College located at Sari, Iran during 2007. Experiment laid out as split plot based on randomized complete block design with three replications. Three levels of manures (consisted of 20 Mg.ha-1 farmyard manure, 15 Mg.ha-1 green manure and check or without any manures) as main plots and eight levels of biofertilizers (consisted of 1-NPK or conventional fertilizer application; 2-NPK+PSM+PGPR; 3-NP50%K+PSM+PGPR; 4-N50%PK+PSM+PGPR; 5-N50%P50%K+PSM+ PGPR; 6-PK+PGPR; 7-NK+PSM and 8-PSM+PGPR) as sub plots were treatments. Results showed that farmyard manure application increased row number, ear weight, grain number per ear, grain yield, biological yield and harvest index compared to check. Furthermore, using of PSM and PGPR in addition to conventional fertilizer applications (NPK) could improve ear weight, row number and grain number per row and ultimately increased grain yield in green manure and check plots. According to results in all fertilizer treatments application of PSM and PGPR together could reduce P application by 50% without any significant reduction of grain yield. However, this treatment could not compensate 50% reduction of N application.