تاثير شيوه تدريجي - پناهي بر تنوع گونه‌هاي گياهي در جنگلهاي راش شرقي (مطالعه موردي: جنگلهاي شفارود- گيلان)

به‌منظور بررسي تاثير بهره‌برداري بر تنوع گونه‌هاي گياهي، دو پارسل بهره‌برداري شده و بهره‌برداري نشده از جنگلهاي راش منطقه شفارود واقع در غرب گيلان انتخاب شدند. آماربرداري به‌روش منظم تصادفي انجام و مساحت قطعه نمونه براي گونه‌هاي چوبي2500 مترمربع و به شكل مربع انتخاب شد. براي گونه‌هاي علفي با استفاده از روش قطعات نمونه حلزوني سطح قطعه نمونه 64 مترمربع به‌دست آمد و براي مطالعه زادآوري از قطعات نمونه 100 متر مربعي استفاده شد. در نهايت به‌ترتيب 24 و 27 قطعه نمونه از جنگلهاي بهره‌برداري نشده و بهره‌برداري شده برداشت شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از شاخصهاي تنوع شانون- وينر، يكنواختي پيلو و شاخص تشابه جاكارد استفاده شد. نتايج نشان داد كه غناي گونه‌هاي درختي، درختچه‌اي و علفي در جنگل بهره‌برداري شده به‌ترتيب برابر 7، 8 و 28 عدد و در جنگل بهره‌برداري نشده به‌ترتيب برابر 6، 4 و 18 عدد مي‌باشد. مقدار تنوع در لايه درختي در جنگل بهره‌برداري نشده بيشتر از جنگل بهره‌برداري شده بود، اما مقدار آن در لايه‌هاي نونهال، نهال كوچك، نهال بزرگ، درختچه‌اي و علفي در جنگل بهره‌برداري شده بيشتر از بهره‌برداري نشده به‌دست آمد. همچنين مقدار يكنواختي در تمامي لايه‌هاي رستني در جنگل بهره‌برداري شده بيشتر از جنگل بهره‌برداري نشده حاصل شد. ميزان شاخص تشابه جاكارد در دو جنگل مورد مطالعه در لايه‌هاي درختي، درختچه‌اي و علفي به‌ترتيب برابر 50/62، 00/50 و71/60 درصد به‌دست آمد.

In order to study the effects of logging on plant species diversity, two compartments of logged and unlogged of beech forests in the Shafaroud region in western Guilan were selected. Inventory procedure was systematic- random method. Sampling plot area was 50?50m to survey woody species and for herbaceous species, 8?8m nested plot sampling was obtained. Regeneration (seedlings) was studied at 10?10m subplots. Data analysis was carried out by Shannon – Wiener and Pielou’s evenness indices and Jaccard’s similarity index. Results showed that species richness for trees, shrub and herbaceous were obtained 7, 8 and 28 in the logged forest, whereas they were 6, 4 and 18 in the unlogged forest, respectively. The diversity value in the unlogged forest was found higher than in logged forest in tree layer, while in the seedling, small sapling, large sapling, shrub and herbaceous layers were higher in the logged than unlogged forest. In addition, the evenness values in all vegetation layers were found higher in the logged than unlogged forest. Jaccard’s similarity index for tree, shrub and herbaceous layers were 62.50, 50.00 and 60.71 percent in the studied forests, respectively.