بررسي تغييرات مرز فوقاني جنگلهاي شمال كشور با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي

در اين مطالعه با شناسايي انواع كاربريها در محدوده جنگلهاي كوهستاني بالادست شمال كشور، تغييرات مرز فوقاني اين جنگلها در يك دوره 15 ساله بررسي گرديد. همچنين موقعيت دقيق مكاني و مساحت آنها در حاشيه فوقاني جنگلهاي شمال كشور تعيين شد. به اين منظور از هشت فريم داده‌هاي سنجنده ETM ماهواره Landsat مربوط به بهار و تابستان سال 1383 و داده‌هاي ماهواره Landsat5 TM مربوط به تابستان سال 1368 استفاده گرديد. اطلاعات قطعات نمونه به‌تعداد 2960 قطعه 8100 متر مربعي با استفاده از روش نمونه‌برداري منظم با نقطه شروع تصادفي جمع‌آوري شد. بعد از انجام مراحل پردازش، تفسير، تجزيه و تحليل داده‌ها و تلفيق آن با اطلاعات برداشتهاي صحرايي، نقشه محدوده‌هاي جنگلي در دو مقطع زماني فوق به‌دست آمد. سپس با مقايسه اين دو نقشه، محدوده جنگلهاي تخريب شده و تغييرات مرز فوقاني جنگل در اين دوره 15 ساله به‌دست آمد. براساس اطلاعات استخراج شده از نقشه‌ها طي اين مدت 121528 هكتار از جنگلهاي كوهستاني حاشيه بالادست شمال تخريب شده‌است. تخريب متوسط سالانه آن 8101 هكتار برآورد گرديد كه معادل 45/0 درصد سطح كل جنگلهاي شمال كشور مي‌باشد. براساس همين اطلاعات، مقدار تخريب متوسط سالانه در استانهاي گيلان، مازندران و گلستان به‌ترتيب 1182، 4647 و 2272 هكتار برآورد گرديد. به‌عبارتي، سالانه به‌طور متوسط به‌ترتيب 21/0، 49/0 و 69/0 درصد از سطح جنگل استانهاي يادشده در حاشيه بالادست، تخريب شده‌است. در استان گلستان بيشترين تخريب سالانه (69/0 درصد) و كمترين آن در استان گيلان (21/0 درصد) انجام مي‌شود.

We compared land use maps of 1988 and 2004 of northern mountainous forests of Iran that have been extracted from landsat images in 15 years period and investigated on boundary changes and calculated deforestation areas as well. This information is essential for afforestation and forest extension in the deforestation areas of upper border of the mountainous forests. For this reason, we used landsat TM and ETM+ images in 1988 and 2004 for providing land use maps and also collected information from 2960 sample plot (90×90m) using systematic random sampling. Based on extracted maps, 121528 ha of northern mountainous forests of Iran has been deforested in 15 years period. The deforestation area were estimated 8101 ha per year. It is 0.45 percent of the northern forests. The percentage of deforestation area in terms of provinces (Guilan, Mazandran and Golestan) were estimated 1182, 4647 and 2272 ha per year or annually 0.21%, 0.49% and 0.69%, respectively. The results showed that the maximum deforestation percentage occurred in the Golestan and the minimum in the Guilan province.