اخلاق گرايي نه قانون گذاري: سهم اخلاق در پهنه خانواده

Moralism not Legalism: Share of Ethics in Family Legislations

خانواده، كانون گرم مهر و محبت و عشق ورزي است و پاي قوانين و مقررات بدان كوتاه؛ زيرا هيچ قانون گذاري نمي تواند براي عشق و محبت نورزيدن ضمانت اجرا بگذارد و ممتنع را به عشق ورزي وادارد. از اين روست كه اصل دهم قانون اساسي به سهم عوامل اخلاقي در خانواده توجه كرده، برنامه ريزان را به ساده كردن تشكيل خانواده سفارش مي كند. در واقع، خانواده بر پايه سنت ها، باورها و اخلاق استوار است بنابراين باورها و اخلاق در آن در مقايسه با قانون و مقررات سهم بيشتري دارند و هر جا قانون گذار در نهاد خانواده دستي برده، نتايجي به بار آورده كه به بنيان خانواده آسيب رسانيده است. اين نوشتار پي جوي سهم عوامل اخلاقي در خانواده است و با اين رويكرد، نيم نگاهي هم به لايحه جديد حمايت از خانواده افكنده است. از اين رو، نمونه هاي جدي و شايعي را برگزيده تا درستي اين نظر را محك زند كه فقيهان در فقه نخواسته اند نكاح را با ديگر نهادهاي حقوقي برابر دانسته و قواعد عمومي قراردادها را درباره آن اجرا كنند؛ زيرا به درستي دريافته اند كه خانواده از اخلاق تاثير مي پذيرد و بنيان آن بر پايه اخلاق استوار است.

Family is the center of love and kindness and the laws and regulations shall not interrupt this sacred institution, because no legislator may levy indispensible laws to offer love and kindness and force the family members to love. Hence, Article 10 of the Iran’s Constitution regards the ethical share in the family and planners are recommended to simplify the family formation procedure. In fact, family is formed based on traditions, beliefs and morals and the share of these beliefs and ethics compared to the laws and regulations is crucial and wherever the legislator manipulates the fundamentals of the family, damaging results are manifested. This paper is an attempt to look for the share of ethical factors in the family. Also, it tries to test the accuracy of the theory that the jurisprudents are not willing to apportion the same weight for marriage in Fiqh-Islamic jurisprudence- as compared with other legal institutions and to apply general rules of contract, since they have properly found that family is affected by morality and fundamentals of the family are based on ethics.