تحليل تمايل به مشاركت در مديريت آبياري:مطالعه موردي تعاوني‌‌هاي آب‌بران سفيد برگ و سراب بس استان كرمانشاه

Tendency toward Participatory Irrigation Management (PIM): The Case of Water User Cooperative Sefied-barg and Sarab-bas In Kermanshah Province

چكيده تمركز زدايي و برون سپاري وظايف و مسيوليت‌‌ها به بهره‌برداران از سياست‌‌هاي مهم دولت‌‌ها محسوب مي‌گردد كه اين مسيله در زمينه مديريت آبياري نيز مصداق دارد به طوري كه اكنون انتقال مديريت آبياري به بهره‌برداران در قالب تشكل‌‌هاي آب‌بران معمول گرديده است. لذا جلب مشاركت بهره‌برداران در زمينه مديريت آبياري ضروري مي‌باشد، هم چنين با توجه به اين كه تمايل به عنوان مهمترين پيش‌بيني كننده رفتار محسوب مي‌گردد لذا هدف اين مطالعه سنجش ميزان تمايل به مشاركت در مديريت آبياري در بين كشاورزان عضو تعاوني‌‌هاي آب‌بران سفيد برگ و سراب بس در استان كرمانشاه تعيين گرديد كه با استفاده از طرح تحقيق تلفيقي صورت گرفته است. از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي تصادفي براي انتخاب نمونه آماري استفاده شد و در نهايت 103 پرسشنامه جمع آوري و تحليل گرديد. در بخش كمي تحقيق، نتايج حاصل از كاربرد تحليل تشخيصي گام به گام نشان مي‌دهد كه متغير‌‌هايي مانند وسعت ديمكاري، ميزان تحصيلات، وضعيت تاسيسات آبياري، نگرش نسبت به مديريت مشاركتي آبياري و سن، بيشترين اهميت را در تشخيص تمايل بهره‌برداران به مشاركت در مديريت آبياري داشته‌اند. هم چنين در بخش كيفي، نتايج حاصل از تحليل محتوايي پرسشنامه باز كه در قالب مصاحبه غير ساختارمند انجام گرفت، ضمن تاييد عوامل مزبور، نشان دهنده تاثير عوامل ديگري هم چون وضعيت اقتصادي بهره‌برداران، روحيه جمع‌گرايي و هم چنين اعتقاد بر تمايل نسبت به مقوله مديريت مشاركتي آبياري مي‌باشد. لذا پيشنهاد مي‌گردد به منظور جلب مشاركت بهره‌برداران در مديريت آبياري قبل از اقدام به ايجاد تشكل‌‌هاي آب‌بران، به انجام مطالعات نگرش سنجي، انتخاب افراد پيشرو با ويژگي‌‌هاي مناسب و بهسازي تاسيسات آبياري، مبادرت گردد، به طوري كه در نهايت، به منظور مشاركت فعال و پايدار بهره‌برداران در مديريت آبياري، به عنوان ضرورتي مسلم در شرايط فعلي كشور، زمينه‌‌هاي لازم مهيا گردد.