تلفيق رويكرد مراقبتي در برنامه آموزشي پرستاري: مطالعه مروري

Caring curriculum: a new paradigm in nursing education

زمينه و هدف: در سال هاي اخير رويكرد رفتاري حاكم بر آموزش پرستاري توسط برخي از نويسندگان و رهبران پرستاري مورد انتقاد فراوان قرار گرفته است. يكي از مهم ترين دلايل اين انتقاد، ناديده گرفته شدن آموزش رفتارهاي مراقبتي در امر آموزش – يادگيري مي باشد و اين در حالي است كه مراقبت، هسته مركزي پرستاري شمرده مي شود. اين مقاله با مرور جامع بر متون مربوطه، قصد دارد به بررسي زمينه هاي تاريخي آموزش پرستاري و تحولات حاكم بر آن پرداخته و در نهايت رويكرد پيشنهادي براي برنامه درسي را كه رويكردي مراقبتي است با تاكيد بر زمينه هاي نظري آن معرفي نمايد. روش بررسي: در اين مطالعه، مرور جامع و عميقي با استفاده از شبكه جهان گستر با كليد واژه هاي برنامه درسي مراقبتي، مدل باليني- دانشجويي Clinical Scholar model ، مدل تفسيري- انتقادي و نيز اخلاق مراقبت در آموزش در محدوده زماني سال 1950 الي 2011 ميلادي در پايگاه هاي ايراني و بين المللي IranMedex، IranDoc، PubMed، Eric، ProQuest و Ovid انجام گرفت. يافته‌ها: مروري بر متون مربوطه مشخص ساخت كه آموزش پرستاري به طور سنتي تحت تاثير رفتارگرايي تايلر بوده و نگرشي مكانيكي به رفتار انسان موجب رويكردي انعطاف ناپذير در تربيت پرستار مي گردد. همچنين مشخص شد آموزش پرستاري به صورت سنتي و رفتارگرا نمي تواند موجب بروز رفتارهاي مراقبتي لازم در دانشجويان گردد. در رويكرد پيشنهادي نويسندگان پرستاري، اخلاق مراقبت وارد آموزش پرستاري شده و ضمن تغيير روابط دانشجو و معلم، به رشد خلاقيت هاي دانشجو كمك كرده و مهم اين كه چگونگي و اصول مراقبت يعني نگريستن به مسايل از زاويه ديد ديگران را كه لازمه ارتباط بين پرستار و مددجو است، به دانشجو مي آموزد. نتيجه گيري كلي: برنامه درسي مراقبتي با به چالش كشيدن برنامه درسي رفتارگراي حاكم بر آموزش پرستاري، لزوم توجه بيشتر به مفهوم مراقبت كه هسته مركزي پرستاري و داخل نمودن آن در تمام زمينه هاي آموزشي، باليني و مديريتي پرستاري را يادآور مي شود. در سايه اين مفهوم، حيطه هاي مختلف پرستاري با ارايه تعريفي نوين از خود مي توانند به استقلال حرفه اي خويش كمك كنند.

Background & Aim: Recently, the current behavioral approach in nursing education has been critiqued by many nurse authors and leaders. One of the important reasons for this critique is that while caring is the core and the nature of nursing, teaching caring in nursing education has been overlooked. This article aims to propose an approach to integrating caring in nursing education curriculum through a comprehensive review of the related literature and exploration of the historical background of nursing education. Material & Methods: A comprehensive review of literature was performed in databases of IranMedex, Irandoc, PubMed, ScienceDirect, ERIC, ProQuest and Ovid by keywords of clinical scholar model, critical- explanatory model and ethical care in education during 1950- 2011. Results: The review indicated that the traditional and behavioral nature of nursing education has not been able to create caring behaviors in nursing students. The curriculum proposed by nursing scholars incorporates ethics of care in nursing education and changes the relationship between student and teacher while it improves innovation and caring elements. It also teaches students to see from othersʹ perspective as a requirement for nurse-client relationship. Conclusion: Caring curriculum by challenging the behavioral approach to nursing education emphasizes on caring concept and its integration into nursing education, nursing service and nursing administration