بررسي علل قطع تغذيه انحصاري با شير مادر در مادران نخست زا

Factors Associated with Discotinuation of Exclusive Breast Feeding by First Time Mothers

زمينه و هدف: سازمان جهاني بهداشت تبعيت مادران از تغذيه انحصاري با شير مادر را تا 6 ماه اول تولد كودك و ادامه آن را به همراه غذاي جامد تا دو سالگي توصيه نموده است. ميزان بالايي از قطع تغذيه انحصاري با شير مادر در سالهاي اخير در ايران گزارش شده است، لذا هدف از تحقيق حاضر بررسي دلايل قطع تغذيه انحصاري با شير مادر در مادران نخست زا است. روش بررسي: اين پژوهش، يك مطالعه توصيفي و مقطعي بوده است. حجم نمونه پژوهش 331 نفر برآورد شد كه بطور مستمر از ميان مادران نخست زا در مركز آموزشي درماني شهيد اكبرآبادي تهران انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه و چك ليست جمع آوري شد. پيگيري موضوع قطع تغذيه انحصاري با شير مادر، بطور تلفني و 28 روز پس از تاريخ زايمان آنان انجام شد و موضوع پيروي يا عدم پيروي از تغذيه انحصاري با شير مادر مورد سنجش قرار گرفت. يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه در 6/52 درصد موارد تغذيه انحصاري با شير مادر صورت گرفته بود. دلايل قطع تغذيه انحصاري با شير مادر بر حسب عوامل موثر به سه گروه عوامل مادري (خودكارآمدي پايين و ساير عوامل همچون درك مادر از كم بودن حجم شير، مشكلات مربوط به پستان و تغذيه نوزاد توسط ديگران) 9/38 درصد، عوامل نوزادي (مانند دل درد يا كوليك نوزادي، زردي نوزاد و وزن كم هنگام تولد ) 7/21 درصد و بالاخره تركيبي از عوامل مادري و نوزادي5/39 درصد، طبقه بندي شدند. نتيجه گيري كلي: با توجه به اينكه فراواني عوامل تركيبي (مادري – نوزادي) در قطع زود هنگام تغذيه انحصاري با شير مادر بيشتر بوده است، كاهش اين دسته از مشكلات، يكي از راه هاي تداوم و تبعيت از شيردهي به شمار مي‌رود. مداخلات آموزشي و به ويژه مشاوره هاي تلفني 24 ساعته براي مادران نخست زا و كم تجربه، مي تواند بطور جدي در سياست گذاري هاي بهداشتي مد نظر قرار گيرند.

Backgrounfd & Aim: Maternal exclusive breast feeding for the first 6 months of newbornʹs life has been recommended by World Health Organization. Recently, a high incidence of breast feeding discontinuation has been reported in Iran. Accordingly this study was done with the aim of determining the factors associated with discontinuation of exclusive breast feeding by first time mothers. Material & Methods: It was a descriptive and cross-sectional study. The study sample (n=331) was selected by conveniece sampling among first time mothers admitted to Shahid Akbar Abadi hospital. Data was collected by questionnaire and a check list. The condition of exclusive breast feeding was followed by phone after delivery. The data was analyzed using SPSS-PC (v.12). Results: Exclusive breast feeding was observed in 52.6% of the sample. The reasons for discontinuation of exclusive breast feeding included maternal factors (low breast feeding self efficacy, mothersʹ perception of inadequacy of the breast milk, lactation problems related to breast, feeding of baby by others) (38.9%0), neonatal factors (colic, hyperbilirobionemia, low birth weight)(21.7%), and a combination of these factors (39.5%). Conclusion: Modification of maternal and neonatal barriers to exclusive breast feeing would be a good way for breast feeding adherence. Giving breast feeding information to low experienced mothers is recommended.