تاثير دو فرآورده خوراكي و تزريقي مس بر وضعيت مس سرمي در گوسفند

مشاهدات باليني و مطالعات صورت گرفته كمبود مس در استان خوزستان را تاييد نموده‌است. در اين مطالعه كارايي دو فراورده خوراكي و تزريقي مس در درمان كمبود مس در گوسفند ارزيابي شده‌است. از يك گله 600 راCسي گوسفند با سابقه آتاكسي آنزيوتيك در شهر رامهرمز از استان خوزستان تعداد 180 راCس ميش 3 تا 5 ساله براي انجام مطالعه انتخاب و به صورت تصادفي به 3 گروه 60 راCسي شامل گروه شاهد (گروه 1)، گروه درمان خوراكي (گروه 2) و گروه درمان تزريقي (گروه 3) تقسيم شدند. در زمان قوچ‌اندازي، گروه دوم يك بار درمان خوراكي با يك كپسول 4 گرمي اكسيدمس وگروه سوم يك بار درمان تزريقي با ادتاي كلسيم– مس به ميزان 50 ميلي‌گرم را به صورت زيرجلدي دريافت كردند. سپس هر 3 گروه در زمان قوچ‌اندازي، 5/2 ماه بعد و در زمان بره‌زايي خونگيري شده و غلظت مس سرم و فعاليت سرمي سرولوپلاسمين مورد سنجش قرار گرفت. ‌ميانگين غلظت سرمي مس در مرحله اول خونگيري در هر سه گروه مورد مطالعه در حد 3 ميكرومول در ليتر و يا كمتر بود كه نشان دهنده‌ي كمبود عملكردي يا هيپوكوپروز در گوسفندان تحت مطالعه مي‌باشد. در مرحله اول خونگيري ميانگين غلظت سرمي سرولوپلاسمين در پايين‌ترين سطح محدوده‌ي طبيعي قرار داشت. مقايسه غلظت سرمي مس و سرولوپلاسمين در مراحل مختلف خونگيري در گروه درمان خوراكي و تزريقي نشان داد كه مراحل دوم و سوم خونگيري داراي اختلاف معني‌دار با مرحله اول خونگيري و همچنين گروه شاهد مي‌باشند ولي خود اين دو مرحله اختلاف معني‌داري با يكديگر ندارند. در اين مطالعه اگر چه استفاده از تركيبات خوراكي و تزريقي مس سبب افزايش غلظت سرمي مس و فعاليت سرمي سرولوپلاسمين در ميش‌هاي آبستن گرديد ولي غلظت سرمي مس در مراحل دوم و سوم هنوز كمتر از سطح طبيعي بود و در محدوده‌ي كمبود مرزي قرار داشت. اين مطالعه آشكار ساخت كه در بين گوسفندان اين منطقه هيپوكوپروز وجود دارد كه اين هيپوكوپروز بصورت كامل به يك درمان با تركيبات مس پاسخ نمي‌دهد. بنابراين به شرط اثبات هيپوكوپروز در گوسفندان اين منطقه، توصيه مي‌شود كه از دوزهاي تكراري فراورده‌هاي مس استفاده گردد و ميزان مس خون مورد ارزيابي قرارگيرد.

Clinical observations and studies have confirmed copper deficiency in Khuzestan Province, Iran. This study evaluates the efficacy of copper preparations in the treatment of copper deficiency in sheep. The study was carried out on 180 ewes in a flock with records of enzootic ataxia in their lambs in Ramhormoz. The ewes were randomly divided into 3 groups of sixty: The control group (Group 1); the oral treatment group (Group 2); and, the injection treatment group (Group 3). The ewes in Group 2 received a 4 g capsule of copper oxide orally and the ewes in Group 3 received 50mg of calcium copper edentate by subcutaneous injection. The copper compounds were given before the release of ram into the flock. Blood samples were taken at the start and 2.5 months after the start of the study; and, during lambing time. Blood copper and ceruloplasmin content were measured. In all groups, at the start of experiment, the mean blood copper was near 3 µmol/L. This measurement indicates functional copper deficiency or hypocuprosis and the mean blood ceruloplasmin was at the lowest level of the normal range. The blood copper and ceruloplasmin levels in the second and third sampling times in groups 2 and 3 showed significant elevations (p < 0.05). No significant differences were seen in the blood concentrations of copper and ceruloplasmin between the second and third sampling times for groups 2 and 3. This study showed that a hypocuprosis presents among sheep raised in the area and there was a partial response to a single dose of copper compounds. Therefore, repeated doses of copper compounds are recommended if hypocuprosis is diagnosed in any flock of sheep in the Khuzestan Province area.