مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - رابطه هوشبهر كودكان باسكونت در مناطق داراي معادن سرب

چكيده فارسي :

سابقه و هدف : با توجه به‌تاثير فلزات سنگين(به ويژه سرب)در كاهش هوشبهر(IQ)كودكان ، تاثير سكونت كودكان در منطقه داراي معادن سرب دربخش انگوران استان زنجان در ميزان هوشبهر آنان مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش‌ها: مطالعه به روش كوهورت تاريخي انجام شد.كل كودكان پايه اول ابتدايي ساكن در روستاهاي داراي معادن فلزات سنگين در بخش انگوران شهرستان ماهنشان (استان زنجان), شامل 64 نفر, به‌عنوان گروه مطالعه درنظرگرفته‌ شدند و كودكان منطقه مشابه از نظر اقتصادي , اجتماعي و فرهنگي ،ولي فاقد معادن مذكور(روستاهاي شهرستان ايجرود), شامل 62 نفر درگروه شاهد قرار گرفتند. دوگروه با استفاده از تست هوش وكسلر كودكان , به عنوان دقيق‌ترين تست (با ضريب اعتبار مقياس‌ها بين 80 تا 92 درصد) توسط افراد مجرب تحت بررسي روان سنجي به صورت دوسويه كور قرار گرفتند. بر اساس طبقه بندي وكسلر ,مقادير هوشبهر كل90 به بالا به عنوان هوشبهرطبيعي ومقادير 89 و كمتر به عنوان هوشبهر پايين تلقي گرديدند. نقش سكونت درمناطق داراي معادن سرب در دو گروه با استفاده از آزمون خي دو مقايسه گرديد وبا محاسبه آزمون t با سطح اطمينان 95% خطر نسبي (RR)كاهش هوشبهربراي سكونت در منطقه داراي معادن,مورد محاسبه قرار گرفت. يافته‌ها: از 64 كودك ساكن درمنطقه مطالعه، ميانگين هوشبهر كل 68/9 ± 64/86 بودومجموعاً 40 نفر (5/62%) پايين‌تر ازحد طبيعي بودندودرمقابل درگروه شاهد از62 كودك با ميانگين هوشبهركل 26/10± 98/91فقط24 نفـر(7/38%) پايين‌تر از طبيعي قرار داشتند و هوشبهردركودكان ‌منطقه ‌مطالعه به‌طور معناداري پايين‌تر از منطقه شاهد بود(0031/0=p). اين اختلاف بين دختران دو منطقه معنا دار نبود، ولي در پسران دو منطقه معنادار بود(0052/0p=). همچنين اختلاف هوشبهر در دو جنس پسر و دختر در هر يك از دو منطقه مطالعه و شاهد معنا دار نبود. بحث: هيچگونه تحقيق مشابهي در داخل يا خارج كشور براي مقايسه يافت نشد گرچه اثبات قطعي رابطه عليتي منوط به اثبات سطح بالاي سرب سرمي در كودكان منطقه مطالعه است ،ولي نتايج قويا ً مويد تاثير نقش سكونت در مناطق داراي معادن سرب در هوشبهر مي‌باشند؛ لذا ضرورت اقدامات پيشگيرانه و درماني و نيز اتخاذ روش‌هاي ويژه براي آموزش كودكان اين مناطق احساس مي شود.