فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي در موسسات دانشگاهي و پژوهشي

Spin-Off Companies Establishment Process In Universities And Research Institutions

شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي كه بر اساس نتايج تحقيقات موسسات دانشگاهي و پژوهشي و با مشاركت اين موسسات و محققين ذيربط آنها تاسيس مي‌شود، يكي از مهمترين سازوكارهاي تجاري‌سازي نتايج تحقيقات محسوب مي‌شود كه بيشترين منافع مالي را عايد اين موسسات كرده و تاثير قابل‌توجهي نيز در رشد اقتصادي دارد. اين مقاله درصدد دست‌يابي به يك راهنماي عمل قابل استفاده براي فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي در موسسات دانشگاهي و پژوهشي است تا دست‌اندركاران ذيربط در اين موسسات بتوانند با اعمال تغييرات و اصلاحات مورد نياز خود در آن، به چارچوب مورد نياز و قابل استفاده در موسسه خود برسند. در تهيه اين راهنما علاوه بر استفاده از ديدگاه‌هاي نظري ارايه‌شده در پژوهش‌هاي قبلي، روال عمل مورد استفاده در موسسات دانشگاهي و پژوهشي موفق در زمينه تجاري‌سازي تحقيقات و تشكيل شركت‌هاي انشعابي ساير كشور‌ها مورد توجه و استفاده بوده است. مراحل مشخص‌شده براي فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي در موسسات دانشگاهي و پژوهشي به ترتيب عبارتند از: تصميم اوليه براي تشكيل شركت انشعابي (توليد ايده تجاري و شناسايي فرصت براي آن)، ارزيابي اوليه امكان‌پذيري تشكيل شركت انشعابي پيشنهادشده، دريافت موافقت اوليه موسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي تشكيل شركت انشعابي، جستجو و توافق با مدير يا مديران اجرايي واجد شرايط، جستجوي اوليه و مذاكره با شريكان و سرمايه‌گذاران، تهيه طرح كسب و كار اصلي، ارزيابي طرح كسب و كار اصلي تهيه‌شده از طرف موسسه دانشگاهي يا پژوهشي، شريكان و سرمايه‌گذاران، دريافت موافقت نهايي موسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي تشكيل شركت انشعابي، تعيين و تشكيل ساختار مديريتي شركت، تشكيل و ثبت آن، توافق نهايي با شريكان و سرمايه‌گذاران در مورد ميزان و نحوه مشاركت و سرمايه‌گذاري آنها و سهم آنها از شركت انشعابي، دريافت ليسانس فناوري مبناي تشكيل شركت از موسسه دانشگاهي يا پژوهشي، دريافت موافقت موسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي شركت محققين موسس در شركت انشعابي بر اساس طرح مورد توافق طرفين، تهيه اسناد قانوني شركت، تعيين و تشكيل هيات‌مديره براي اداره شركت.

University spin-off companies can be established based on research findings with contribution of relevant research groups and probably parent universities and research institutions. These companies are considered one of the most important mechanisms for research commercialization and most profitable for parent institutions and on the other hand will cause economic development. This article is aimed to submit a university spin-off establishment process for use in universities and research institutions. To prepare this guide line the findings from papers in addition to current process that are used in other countries universities with successful experience in research commercialization and spin-off creation have been used. The following steps are defined as spin- off company creation process: primary decision for spin-off creation (idea generation and opportunity identification), primary evaluation of spin-off creation feasibility, primary approval of universities and research institutions for spin-off creation, search for executives and agreement with them, primary search for partners and investors and negotiation with them, preparation of the main business plan, evaluation of the main business plan by universities or research institutions, partners and investors, definition and formation of company management structure and registration of company, final agreement with partners and investors about the amount and manner of their participation and equities, technology licensing from universities or research institutions, universities or research institutions approval for attendance of founder researchers in company according to agreed plan, preparation of company legal documents, formation of companyʹs board of directors.