بررسي موفقيت باليني و راديوگرافيك درمان پالپ زنده با استفاده از مدل هاي رگرسيون حاشيه اي

Clinical and radiographic success of vital pulp therapy using marginal regression model

زمينه: درمان رايج و مرجع براي بيماري التهاب برگشت ناپذير پالپ دندان، معالجه ريشه دندان(RCT) است. اما امروزه به علت اهميت زنده نگه داشتن پالپ دندان، پالپوتومي مورد توجه فراوان قرار گرفته است. هدف: مطالعه به منظور بهره‌گيري از مدل‌‌هاي رگرسيون حاشيه‌اي جهت مقايسه موفقيت معالجه ريشه دندان، با نتايج درمان پالپ زنده (پالپوتومي) توسط دو ماده MTA و CEM براي درمان بيماري التهاب برگشت ناپذير پالپ دندان انجام شد. مواد و روش ها: اين كارآزمايي باليني در سال 1387 در 4 استان خراسان رضوي، تهران، يزد و فارس انجام شد. بيماران به طور تصادفي سه درمان معالجه ريشه دندان (203 نفر)، پالپوتومي با MTA (207 نفر) و پالپوتومي با CEM (205 نفر) را دريافت كردند. براي اين افراد دو شاخص حساسيت به ضربه و وجود ضايعه پري اپيكال در سه زمان پايه، 6 ماه و 1 سال پس از درمان بررسي شد. داده ها با مدل رگرسيون حاشيه اي و روش معادلات برآوردي تعميم يافته با نرم افزار SAS نسخه 1/9 تحليل شدند. يافته ها: نسبت شاخص وجود ضايعه پري اپيكال در درمان RCT، 07/5 برابر پالپوتومي با MTA و 25/3 برابر پالپوتومي با CEMبود (001/0P < ). پالپوتومي با دو ماده MTA وCEM تفاوت آماري معني داري نداشتند. نسبت شانس حساسيت داشتن به ضربه در گروه‌هاي درماني تفاوت معني‌داري نداشت. جنسيت و سن نيز اثر معني‌داري روي دو متغير پاسخ حساسيت به دق و وجود ضايعه پري اپيكال نداشتند. نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، به نظر مي رسد پالپوتومي مي تواند جاي‌گزين مناسبي براي معالجه ريشه دندان باشد.

Background: Root canal therapy (RCT) is the gold standard and commonly used treatment for pulpitis. However, regarding the importance of tooth survival, pulpotomy has become of great concern. Objective: The aim of this study was to compare the RCT and vital pulp therapy treatment in teeth with irreversible pulpitis. Methods: This was a clinical trial carried out in 4 provinces of Iran including Khorasan Razavi, Tehran, Yazd, and Fars in 2008. Patients were randomly allocated into three arms: The RCT, pulpotomy with CEM, and pulpotomy with MTA. Periapical lesion and percussion test were evaluated at baseline, 6th and 12th month follow ups. Data were analyzed using marginal regression and generalized estimating equations by SAS software version 9.1. Findings: The odds ratio of periapical lesion in RCT group was 5.07 times higher than that of pulpotomy with MTA and 3.25 times higher than CEM cement group (P < .001). The difference between MTA and CEM cement groups was insignificant, statistically. Also, the odds ratio of percussion test failed to show any statistically significant difference in treatment group. In addition, neither the age nor the gender influenced the percussion test and periapical lesion responses, statistically. Conclusion: Regarding the data found in our study, Pulpotomy can be considered as an alternative treatment for RCT.