اثر تغييرات اقليمي بر عملكرد گندم و تحليل ريسك ناشي از آن (مطالعه موردي: منطقه روددشت اصفهان)

هرگونه تغيير در ميزان غلظت گازهاي گلخانه اي در اتمسفر زمين، باعث برهم خوردن تعادل بين اجزا سيستم اقليم كره زمين مي گردد. اما اينكه در آينده چه مقدار از اين گازها توسط جوامع بشري وارد اتمسفر زمين مي شود، معين و قطعي نيست و تحت سناريوهاي مختلفي ارايه شده است. در اين مطالعه، سري زماني روزانه پارامترهاي اقليمي منطقه روددشت اصفهان تحت سناريوهاي تغيير اقليم A2 (ppm 857 غلظت CO2، و افزايش دما 8/3 درجه) و B1 (ppm 538 غلظت CO2 و افزايش دما 2 درجه) با استفاده از نتايج مدل گردش عمومي (GCM) HADCM3 و با بكارگيري مولد اقليم LARS-WG براي دوره 2011 تا 2030 ميلادي توليد گرديد. نتايج نشان داد كه در منطقه مورد مطالعه، ميانگين بارش سالانه، مجموع بارش سالانه در طول دوره رشد گياه و متوسط دماي روزانه تحت هر دو سناريوي تغيير اقليم افزايش خواهند يافت. اثر تغيير اقليم بر عملكرد محصول گندم فارياب با استفاده از مدل SWAP مورد ارزيابي قرار گرفت. تحليل مقدار عملكرد نسبي و مطلق گندم تحت سناريوهاي مختلف اقليمي نشان داد كه متوسط عملكرد نسبي محصول تحت دو سناريوي تغيير اقليم A2 و B1 نسبت به سناريوي مبنا (1990-1961)، به ترتيب 49/1 و 1/2 درصد و متوسط عملكرد دانه گندم به ترتيب 19/4 و 9/17 درصد كاهش خواهند يافت. با تحليل ريسك كاهش محصول نسبي و واقعي گندم مشخص شد كه در سناريوهاي تغيير اقليم، به ويژه سناريوي B1، احتمال (ريسك) كاهش محصول نسبت به مقدار ميانگين دوره مبنا افزايش مي يابد. ميزان ريسك حداقل 500 كيلوگرم در هكتار كاهش محصول گندم تحت سناريوهاي مبنا، A2 و B1 نسبت به متوسط سناريوي مبنا به ترتيب در حدود 7، 15و 55 درصد برآورد گرديد.