توجيه باورهاي ديني براساس كاركرد روان شناختي آنها در قرآن كريم

Justification of Religious Believe According to Their Psychological Application in Quran

دفاع از دين يكي از نيازهاي ضروري جامعه امروز است؛ امروزه يكي از شيوه‌هاي پذيرفته شده دفاع از دين، دفاع عمل گرايانه است؛ دفاعي كه درصدد است، نشان دهد دين در زندگي مردم مشكل گشاست. مقاله حاضر با رويكردي عمل‌گرايانه درصدد بررسي كاركرد روان‌شناختي دين است، بدين منظور نخست به توضيح پنج نياز مهم روان‌شناختي، يعني نياز به رفع احساس تنهايي، نياز به غلبه بر ترس از مرگ، نياز به معناجويي براي زندگي، نياز به اجراي عدالت و نياز به اميدي كه بتوان درد و رنج حاصل از زندگي را تحمل كرد، مي پردازد. سپس با رجوع به قرآن، به طرح و بررسي تفسيري آياتي مي‌پردازد كه به اين نيازها اشاره كرده‌اند. و در نهايت، به‌نحو پيشين، و با رويكردي عمل گرايانه بيانگر اين مطلب است كه براساس موضع قرآن درخصوص نيازهاي روان‌شناختي انسان، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه دينداران به استناد آثار مثبت التزام به باورهاي ديني، عقلاً مجازاند آنها را بپذيرند.

In modern world, there is a strong need and necessity for defending of religion in different ways. One of the defenses that Nowadays is accepted by some people is pragmatic defense which is going to show the positive effects of religion in peopleʹs life. The present study is a pragmatic defense of religion which relies essentially on psychological function of religion. For this reason at the beginning we investigated five significant psychological needs, i.e. the need for solving solitude feeling, controlling of the fear of death, finding a meaning for life, living in justice and peacefully, and finally attaining the hope for enduring the sufferings of life. This study with investigating of the Qurʹanic verses about these essential needs and evaluating of its commentaries according to a psychological approach and in a-posteriori manner will show that religion can suply much of human physical and spiritual needs