پاسخ ژنوتيپ هاي گلرنگ پاييزه به تاريخ كاشت در منطقه فراهان

به منظور بررسي اثرات تاريخ كاشت برعملكرد و اجزاي عملكرد دانه ژنوتيپ هاي گلرنگ، اين تحقيق در پاييز سال زراعي86-1385در مزرعه آموزشي – تحقيقاتي دانشگاه آزاد واحد فراهان اجرا گرديد. آزمايش به صورت كرت‌ هاي يكبارخرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌ هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. تاريخ ‌هاي كاشت به عنوان عامل اصلي در شش سطح، به ترتيب شامل اول مهر، 15مهر،30 مهر، 15آبان، 30 آبان و 15آذر ماه بودند. عامل فرعي شامل ژنوتيپ هاي گلرنگ پاييزه در سه سطح، به نام ‌هاي LRV-51-51، زرقان-279 و IL-111 در نظر گرفته شدند. صفاتي از قبيل ارتفاع گياه، تعداد شاخه هاي فرعي در هرگياه، تعداد غوزه در گياه، تعداد دانه در غوزه، و وزن هزار دانه ، درصد خسارت سرما و عملكرد دانه اندازه‌گيري شدند. بر اساس نتايج جدول تجزيه واريانس، صفات تعداد شاخه فرعي، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، درصد خسارت سرما و عملكرد دانه، تحت تاثير تاريخ هاي مختلف كاشت، معني دار شدند. همچنين اثر ژنوتيپ و اثر متقابل ژنوتيپ و تاريخ كاشت بر صفات تعداد شاخه فرعي، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، درصد خسارت سرما، درصد روغن دانه و عملكرد دانه، معني دار شدند. بر اساس جدول مقايسه ميانگين ها بيشترين مقدار عملكرد دانه در تاريخ كاشت دوم (15 مهر) با متوسط 1893 كيلوگرم در هكتار و كمترين مقدار عملكرد دانه در تاريخ كاشت ششم (15 آذر ماه) با متوسط1231 كيلوگرم در هكتار توليد گرديد. ژنوتيپ LRV-51-51 با ميانگين 1898 كيلوگرم در هكتار، بيشترين و ژنوتيپ IL-111 با ميانگين 1263 كيلوگرم در هكتار، كمترين عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند. همچنين در بين اثرات متقابل بين تاريخ كاشت و ژنوتيپ بيشترين عملكرد دانه با متوسط 2476 كيلوگرم در هكتار و كمترين عملكرد دانه با متوسط 1120 كيلوگرم در هكتار به ترتيب مربوط به ژنوتيپ LRV-51-51 در تاريخ كاشت دوم و ژنوتيپ زرقان-279 در تاريخ كاشت پنجم بود. بيشترين مقدار عملكرد روغن در تاريخ كاشت دوم (15 مهر) با 5/477 كيلوگرم در هكتار و كمترين مقدار عملكرد روغن در تاريخ كاشت ششم (15 آذر ماه) با 6/305 كيلوگرم در هكتار توليد گرديد. رقم LRV-51-51 با ميانگين 4/530 كيلوگرم در هكتار، بيشترين و رقم IL-111 با ميانگين 8/259 كيلوگرم در هكتار،كمترين عملكرد روغن را به خود اختصاص دادند. هدف از تاريخ‌هاي كاشت پنجم و ششم، بررسي وضيعت كشت انتظاري اين گياه با شرايط اقليمي منطقه است.