بررسي انواع خدمات مرجع در كتابخانه‌هاي مركزي واحد‌هاي دانشگاه آزاد اسلامي

A Survey on the types of reference services of the central

هدف: پژوهش حاضر به بررسي انواع خدمات مرجع در كتابخانه‌هاي مركزي واحد‌هاي دانشگاه آزاد اسلامي پرداخته است. روش‌شناسي: روش پيمايشي ـ توصيفي است. براي گردآوري اطلاعات از يك پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است كه شامل 82 پرسش درباره منابع و خدمات مرجع مي‌باشد. جامعه پژوهش كتابخانه‌هاي مركزي 75 واحد بسيار بزرگ و جامع دانشگاه آزاد اسلامي است. يافته‌ها: پژوهش بيانگر آن است كه 51.5 درصد از كتابداران مرجع مرد، و 45.3 درصد زن هستند و از بين مدارك مرتبط، كارشناسي كنابداري با 28.2 درصد، و كارشناسي ارشد كتابداري با 9.8 درصد بيشترين مقدار را دارند. نتايج حاكي از آن است كه از بين خدمات مرجع سنتي، تهيه فتوكپي با 21.6درصد و مصاحبه مرجع با 20 درصد بيشترين مقدار را به خود اختصاص داده‌اند. آموزش مراجعان در 49.5 درصد از موارد به صورت غير رسمي و آموزش فردي است. مراجعه به مخزن منابع مرجع با 27.8 مهم‌ترين شيوه جستجو براي يافتن پاسخ مراجعان و كمبود منابع مرجع با 18 درصد، مهم‌ترين علت عدم پاسخگويي به نياز‌هاي مراجعان است. نتيجه‌گيري: يك ساختار سازماني براي بخش مرجع كليه كتابخانه‌هاي مركزي با تاكيد بر دانشگاه آزاد اسلامي لازم است كه در اين پژوهش پيشنهاد شده است.

Purpose:The purpose of this research is to study the different reference services offerd in central libraries of Islamic Azad University. Methodology: The research method is descriptive, and to gather information a researcher made questionnaire including82 questions related to different aspects of the reference sources and services has been used. The research community included 75 very big and comprehensive IAU central libraries. Findings: Findings indicate that 51.5% of the reference librarians are male and 45.3 p% females, 28.2%, have B.A of LIS and 9.8 %have M.A of LIS, among whom 43 %are familiar with English language. Results shows that among traditional reference services, providing copies of document is outmost one by 21.6% and the offering the other specialized services are not in a proper state. Individual users’training is the first preference of the librarians by 41.5 % and the main reason of the librarians for not answering the user’s needs is lack of reference sources. Conclusion:Finally an organizational model is presented for reference department of all central academic libraries focusing on IAU.