الگوي كشت بهينه با توجه به عامل ريسك و استاندارد هاي برداشت آب شركت آب منطقه اي كردستان (مطالعه موردي: مزرعه 150 هكتاري در دشت قروه)

Optimum Cropping Pattern Analysis with Risk Factor Consideration and Water Use Standards of Kordistan Regional Water Company (Case Study: 150 Hectares Farm Area in Ghorveh Plain, Iran)

در مديريت مزارع بزرگ، به ويژه در شرايط كشت چند محصولي، به دست آوردن تركيبي از محصولات كه حداكثر درآمد را در پي داشته باشد، به شرط آن كه محدوديت هاي تحميلي و ريسك فعاليت هاي گوناگون را نيز در نظر بگيرد همواره از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است. كشاورزان به طور كلي با دو نوع ريسك ناشي از عوامل جوي و اقتصادي مواجه هستند. مدل موتاد- هدف، حالتي از برنامه ريزي رياضي است كه ريسك را وارد تصميم گيري هاي مربوط به برنامه ريزي براي فعاليت هاي مزرعه مي كند. ويژگي اصلي اين مدل آن است كه ريسك به وسيله انحراف منفي از يك مقدار بازده (درآمد ناخالص)، به صورت مجموع حاصلضرب بازدهي هاي انتظاري فعاليت هاي جداگانه محاسبه مي شود. دشت قروه يك منطقه مستعد كشاورزي است كه در سال هاي اخير با مشكل افت سطح آب زيرزميني روبه رو بوده است. استفاده بي رويه از منابع آب و خشك سالي سال هاي اخير، شركت آب منطقه اي استان كردستان را بر آن داشته است كه جهت حفظ منابع آبي، محدوديت هايي براي جلوگيري از اضافه برداشت آب چاه ها اعمال نمايد. در اين مطالعه، به تجزيه تحليل الگوي كشت بهينه در شرايط ريسك و در نظر گرفتن محدوديت اعمالي شركت آب منطقه اي كردستان، در سال زراعي 88-1387 پرداخته شده است. نتايج حاصل نشان دادند در صورتي كه زارع از الگوي كشت بهينه در زمان اعمال محدوديت آب استفاده كند در حداكثر ريسك تنها 1980 هزار ريال نسبت به حالتي كه محدوديت آب اعمال نشده است، زيان خواهد ديد.

In large farmsʹ management, especially under multi-production conditions, obtaining a combination of crop production with maximum income, has always been of prominent importance; especially if compulsive limitations and the risk of various activities has to be considered. Generarally, farmers deal with two types of risks, namely, economic and weather. Target-Motad is a kind of mathematical programming model which enters risk in decisions for planning farm activities. The main feature of this model is that the risk for separate activities is calculated by negative deviation of a determined efficiency (gross revenue), as the total product of the expected efficiencies. Ghorveh plain is a suitable agricultural land in which the problem of water surface lessening is encompassed. Recent yearsʹ excess usage of water resource and droughts has provoked Kordistan Province Regional Water Company to exert limitations for preventing further excessive water extraction from wells. In this study, the analysis of optimum cropping pattern under risk conditions with considering the exertive limitations is considered. Results show that if the farmers use the optimum cropping pattern in water limitation period, there will be only 1980 thousand Rials loss as compared with the situation where there is no water limitation.