ارزيابي كارآيي روش هاي مصرف ريزمغذي هاي آهن و روي بر عملكرد و اجزاي عملكرد آفتابگردان روغني

Assessment of the efficiency of utility methods of Iron and Zinc micronutrients on the function and elements of oily sunflower

به منظور ارزيابي كارآيي روش هاي مصرف ريزمغذي هاي آهن و روي در آفتابگردان روغني آزمايشي در سال زراعي 1387 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي استان آذربايجان شرقي با چهار تكرار و هشت تيمار (تيمارهاي آزمايشي شاملF1: شاهد، F2: آهن به صورت مصرف خاكي از منبع سكوسترين آهن به ميزان 25 كيلوگرم در هكتار، F3: روي به صورت مصرف خاكي از منبع سولفات روي به ميزان 40 كيلوگرم در هكتار، F4: آهن + روي به صورت مصرف خاكي، F5: آهن به صورت محلول پاشي از منبع سكوسترين آهن به ميزان 2 در هزار، F6: روي به صورت محلول پاشي از منبع سولفات روي به ميزان 3 در هزار، F7: آهن + روي به صورت محلول پاشي و F8: آهن+ روي به صورت مصرف خاكي و محلول پاشي) به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي به مورد اجرا گذاشته شد. پس از تجزيه واريانس صفات مورد بررسي، مشخص گرديد كه بين تيمارهاي مختلف از لحاظ صفاتي نظير ارتفاع بوته، نسبت وزن دانه به طبق، درصد روغن، عملكرد روغن، وزن هزار دانه، عملكرد دانه و قطر طبق تفاوت معني‌دار وجود دارد. بيشترين عملكرد دانه (5594 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد روغن (2558 كيلوگرم در هكتار)، درصد روغن (75/45 درصد)، وزن هزار دانه (65/72 گرم)، نسبت وزن دانه به طبق (69/0 درصد) و در تيمارهاي مصرف خاكي و محلول پاشي برگي آهن+ روي به دست آمد. همبستگي بين اكثر صفات تاثيرگذار بر عملكرد دانه نظير قطر طبق، تعداد رديف دانه در طبق، نسبت وزن دانه به طبق و وزن هزار دانه مثبت و معني دار بود. در حالت كلي استفاده از روش محلول پاشي در كنار مصرف خاكي بيشترين بازده را براي استفاده از آهن و روي در جهت افزايش عملكرد و اجزاي آن در اين بررسي ايجاد كرد.

To assess the efficiency of utility methods of iron and zinc micronutrient elements present in sunflower, an experiment was done in the Agricultural Research Station of Eastern Azerbaijan in 2008 with four replications and eight treatments (F1: control, F2: iron, F3: zinc, F4: iron + zinc in the from of soil utility , F5: iron , F6: zinc, F7: iron+ zinc in the form of solution foliar application, and F8: iron + zinc in the from of soil utility and foliar application) in the RCBD design. Having analyzed the variance of the given traits, it was realized that among the different treatments, regarding the traits like the length of bush, the proportion of seed weight to the cultivar, the protein and oil percentage, the yield of oil, the weight of 1000 seeds, the yield of seed, leaf nitrogen, phosphor, potassium percentage, the amount of leaf zinc, the plate diameters, there was a meaningful difference at the probability level. The highest amount of seed yield, oil yield, oil percentage, the weight of 1000 seeds, the proportion of seed weight to the cultivar and protein percent were obtained from the treatments of soil utility and the solution foliar application utility of iron + zinc. Also, the highest amounts of nitrogen, phosphorous, and potassium concentration in leaf was seen in control group which was an indication of non-efficiency of iron and zinc on the absorption rate of these substances in the leaf of the given plant. The correlation among most of the effective traits on the seed yield like, plate diameter, seed rows in capitallum the proportion of seed weight to the capitalism and the weight of 1000 seeds were positive and meaningful. All in all, the utility of foliar application method. Soil utility method had the highest output for use of iron and zinc which increased its yield and components in the given study. The comparison of the methods of solution utility and soil utility showed that solution utility treatment had more impact than the soil utility treatment. Generally, using fertilization treatments with the lower utility of the substances, the concentration of these substances, especially iron and zinc increased in the given leaf. The results of leaf analysis show that the use of solution foliar application in proportion to soil utility has increased the concentration of low –utility substance meaningfully.