برآورد ضريب تشت تبخير به منظور محاسبه تبخير- تعرق (مطالعه موردي: ايستگاه سينوپتيك ساري)

Evaluation of pan coefficient for refrence crop evapo-tanspiration (Case Study in synoptic station- Sari)

برآورد تبخير- تعرق گياه مرجع (ETo) يكي از اجزا مهم در طراحي سيستم‌هاي آبياري و مديريت آب براي آبياري گياهان مي‌باشد. اين پارامتر به روش مستقيم (لايسيمتري) و يا به طور غير مستقيم (معادلات تجربي) برآورد مي‌شود. در شرايط عدم دسترسي به داده‌هاي دقيق مي‌توان از روش فايو-پنمن- مانتيث به عنوان روش استاندارد جهت ارزيابي نتايج ساير روش‌هاي تجربي استفاده نمود. در اين تحقيق با استفاده از داده‌هاي روزانه ايستگاه سينوپتيك ساري، مقادير ETo روزانه با روش استاندارد محاسبه و سپس با استفاده از داده‌هاي تشت تبخير مقادير ETo محاسبه و با روش استاندارد مقايسه گرديد. براي محاسبه ETo با استفاده از داده‌هاي تشت تبخير بايد مقدار تبخير از تشت (Epan) را در ضريب تشت (Kpan) ضرب نمود. در اين تحقيق با استفاده از 4 روش آلن و پروت، اشنايدر، كونيكا و اورنگ مقادير ضريب تشت كه تابعي از سرعت باد، رطوبت نسبي و فاصله پوشش‌هاي گياهي از تشت مي‌باشد به صورت روزانه محاسبه و در تبخير از تشت ضرب تا مقدار ETo بدست آمد. بررسي‌هاي رگرسيوني و آماري نشان داد كه براي محاسبه مقادير ETo روزانه و ماهانه در ايستگاه ساري روش اورنگ مناسب مي‌باشد.

Estimation of reference crop evapo-transpiration (ETo) is one of the important elements in irrigation system design and management of water for crop irrigation. This parameter can be estimated by direct (Lysimiter) or indirect (Experimental equation) method. In the case of unavailable precise data, FAO Penman – Montith method can be used as a standard for evaluation of other experimental method results. In this study, by the use of synoptic meteorological station’s daily data of Sari, ETo values were calculated and compared with standard method. For estimating of ETo by the use of evaporation Pan’s data, evaporation rate of pan should be multiplied by pan coefficiency. In this research, by the use of 5 methods; Allen and Pruth, Snyder, modified Snyder, Conica and Oreng, pan evaporation values which depend on wind speed, relative humidity and distance from pan to vegetation was calculated in daily time step, and multiplied by pan evaporation for ETo values calculation. Regression and statistical investigations shows that, for calculating of daily and monthly ETo values, Oreng methods is suitable for Sari station.