ايجاد منظر شهري مطلوب در مسيرهاي پياده

Making Desirability in Pedestrian Wayʹʹs Urban Scape

حركت پياده طبيعي ترين، قديمي ترين و ضروري ترين شكل جا به جايي انسان است و پياده روي هنوز مهم ترين امكان براي مشاهده مكان ها، فعاليت ها و احساس شور و تحرك زندگي و كشف ارزش ها و جاذبه هاي نهفته در محيط است. پياده روي داراي اهميت اساسي در ادراك هويت فضايي، احساس تعلق به محيط و دريافت كيفيت هاي محيطي است. مسير پياده يا پياده راه ها جزيي از فضاهاي شهري هستند كه به دنبال تردد بيش از حد سواره و كاهش ايمني تردد پياده در شهرها، پس از سال ها دوباره ايجاد شده اند. اين مسيرها كه مي توان گفت به دنبال نياز به پياده روي شهروندان به وجود آمده اند يكي از عناصر اصلي فضاهاي شهري محسوب مي شوند؛ آن جايي كه امكان مراوده بين انسان ها، تفريح، پياده روي،-گذران اوقات فراغت، بازي، خريد، تجمع و تظاهرات، ديدار، نشستن، نگاه كردن، دسترسي، تردد، تبليغات، اطلاع رساني و غيره را براي همگان فراهم مي آورد. با افزايش اولويت دهي به اتومبيل ها در شهرهاي امروز تقريباً همه چيز از كميت ها تا كيفيت ها، براي سرعت اتومبيل و درك سواره ها ساخته و طراحي مي شود و شهروند پياده به عنوان عضو اصلي سازنده شهر و نيازهاي او به كلي به فراموشي سپرده شده است. از جمله اين مسايل فراموش شده، توجه به منظر شهري در مسيرهاي مخصوص پياده است. منظر شهري محيطي است محسوس و موثر بر رفتار فرد و نتايج آن. ميزان موثر بودن محيط بر فرد بستگي به ميزان ادراك فرد دارد كه خود وابسته به آمادگي ناظر براي ادراك، ظرفيت ادراكي و شرايط محيطي ادراك مي باشد. مطالعه حاضر بر آن است تا پس از تعريف مسير پياده و منظر شهر، به صورت توصيفي ـ تحليلي و از طريق مطالعات اسنادي، با در نظر گرفتن يك مسير پياده به عنوان فضاي شهري و با برشمردن عناصر منظر شهري و شاخص هايي كه سبب ايجاد مطلوبيت در منظر شهري مي شوند؛ راهكارهايي جهت مطلوب ساختن منظر شهري مسيرهاي پياده عرضه كند و در اين زمينه چارچوب اصلي از نظريات سايمون بل، جهانشاه پاكزاد، گوردون كالن، كوروش گلكار و ... استخراج شده است. قابل ذكر است كه به دليل كمبود مجال تحقيق در اين مطالعه، تنها به عوامل كالبدي موثر بر منظر شهري مسير پياده پرداخته شده، اما بايد توجه داشت كه ساير عوامل نيز به نوبه خود نقش مهمي در ايجاد مطلوبيت منظر دارند.