بررسي تاثير شيب زمين روي ميزان نفوذ و برخي از مشخصه هاي فيزيكي خاك

Effect of Land Slope on Infiltration and Some Physical Properties of Soil

ميزان نفوذ تحت تاثير عوامل مختلف از جمله شيب اراضي قرار مي گيرد. اندازه و نحوه توزيع خلل و فرج خاك از جمله مهمترين عوامل موثر بر نفوذپذيري خاك مي باشند. به منظور نشان دادن روند تغييرات مقادير نفوذ و مشخصات تخلخل خاك با شيب اراضي، آزمايش هاي نفوذ در پنج شيب 0، 10، 20، 30 و 40 درجه در منطقه اي با بافت خاك لومي به انجام رسيد. آزمايش ها با استفاده از استوانه هاي مضاعف براي حالت اشباع و دستگاه نفوذسنج مكشي براي حالت غير اشباع، جهت اندازه گيري مقادير نفوذ تجمعي صورت گرفت. مقادير مكش اعمال شده در دستگاه نفوذسنج مكشي به ترتيب برابر 6، 9 و 15 سانتيمتر و . متوسط ارتفاع آب در استوانه هاي مضاعف در طول آزمايشات برابر 10 سانتيمتر بود. اندازه گيري ها سه بار تكرار گرديدند. مقادير هدايت هيدروليكي اشباع خاك در شيب هاي مختلف با استفاده از داده هاي استوانه هاي مضاعف و داده هاي نفوذسنج مكشي محاسبه شدند. براي تخمين تخلخل كل از روش آزمايشگاهي فلينت و فلينت و براي تخمين تخلخل درشت و متوسط به ترتيب از دو روش واتسون و لاكسمور و دان و فيليپ استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه دستگاه استوانه هاي مضاعف مقدار نفوذ را بيشتر از دستگاه نفوذسنج مكشي تخمين مي زند. نتايج نشان داد كه مقادير چگالي حقيقي خاك در 5 شيب ذكر شده تقريبا ثابت ولي چگالي ظاهري با افزايش شيب به صورت جزيي افزايش مي يابد. مقادير تخلخل كل، تخلخل درشت و تخلخل متوسط با افزايش شيب روند كاهشي نشان دادند اما مقدار تخلخل ريز با افزايش مقدار شيب افزايش يافت. با توجه به اينكه ميزان نفوذ از خلل و فرج درشت بيشتر از خلل و فرج ريز است كاهش آهنگ نفوذ در شيب هاي بيشتر منطقي مي باشد.