جستاري در ماهيّت باطن قرآن

A Survey on the Nature of Interior (Batin) of Quran

برخورداري قرآن از مراتب متعدّدِ معناي ظاهري و باطني، از مباني پذيرفته شده و تاثيرگذار در تفسير و تاويل قرآن است. امّا رازگشايي از ماهيّت باطن و حلّ اين معما كه باطن كدام سنخ از معناست، مي‌تواند گامي اثربخش در فرايندِ معني شناسي قرآن كريم باشد. بررسي معنا و حقيقت باطن قرآن و ارزيابي اين جنبه كه آيا باطن، مدلول لفظي است يا سنخي از معناي غير لفظي؟ يا آن كه اساساً، باطن را مراتب و لايه‌هايي است كه برخي مراتب آن، از سنخ مدلول لفظي و مراتب ديگر آن، هويّت غير لفظي باشد. علاوه بر اين، تامّل در اين موضوع كه معاني باطني، مقصود گوينده است يا رهيافتي است كه خواننده در پرتو نگريستن به قرآن بدان دست مي‌يابد و همچنين بررسي امكان فهم همگاني معاني باطني قرآن و حدود و شرايط آن از جمله مباحثي است كه در اين پژوهش به آنها پرداخته مي‌شود.

The fact that Quran has different layers of exterior and interior meaning is a basic fact in interpretation of Quran. But that from interior meaning of Quran what should be meant is an important step in semantic of the Quran. There are several questions which are of importance here: what is the real meaning of Batin of Quran and to ascertain that whether Batin is the mere implication of the word of it is a type of non literal meaning i.e. a conceptual one. Furthermore there is the question that whether the Batin is what the creator of the text have intended in the past (when he created the text) or it is a kind of attitude which the one who read the text of the Quran will catch it. There is also the question that whether the Batin can be understood by all those who read Quran. In the present essay we will discuss these questions.