برخي عوامل مساعدكننده عفونت زخم جراحي در بيمارستان معتضدي كرمانشاه

عفونت زخم محل جراحي ( Surgical Site Infection=SSI) يكي از شايع‌ترين انواع عفونت هاي بيمارستاني و عامل مهمي در افزايش مرگ و مير و هزينه‌هاي پزشكي است (1). متوسط ميزان عفونت زخم در اعمال جراحي زنان 17/12 درصد گزارش گرديده است (2). 19 درصد از اعمال سزارين با عفونت زخم همراه بوده (3) كه با استفاده از آنتي‌بيوتيك اين ميزان كاهش يافته است (4). اين مطالعه به‌منظور بررسي برخي عوامل مساعدكننده عفونت زخم صورت گرفت. در اين مطالعه، پرونده كليه بيماران مبتلا به عفونت زخم در بيمارستان معتضدي (85-1380) بررسي شدند. نمونه‌گيري به‌صورت در دسترس بود و از پرونده‌ها استفاده شد. اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS نگارش 16 آناليز شد. بيماران مطالعه 288 نفر بودند. بيشترين ميزان شيوع عفونت در طيف سني 35-26 سال و كم‌ترين در محدوده سني 65-56 سال بود. 1/72 درصد اعمال اورژانسي و 3/13 درصد الكتيو بود. اكثر اعمال جراحي، 60 دقيقه طول كشيده بود اما 3/13 درصد كم‌تر از 60 دقيقه طول كشيده بود. 6/47 درصد اعمال جراحي در شيفت صبح و 25 درصد در شيفت شب بود. 9/63 درصد اعمال در فاصله زماني كم‌تر و مساوي 3 روز تا شستشوي اتاق عمل انجام گرفته بود و تنها 1/36 درصد كم‌تر از 3 روز بود. 7/58 درصد بيماران مبتلا به عفونت، در اتاق عملي كه بيش از 10 عمل قبلي در آن انجام شده بود عمل شدند. اكثر بيماران، كم‌تر از 4 روز بستري بودند و تعداد كمي اقامت طولاني‌تر داشتند. 6/85 درصد عفونت‌ها سطحي و 4/14 درصد عمقي بودند. بيشترين علايم، عفونت زخم، ترشح تب، ترشح سروزي، ترشحات چركي و باز شدن زخم بود. بيشترين درصد فراواني SSI در ديستوشي‌هاي زايماني ديده شد. به‌نظر مي‌رسد عواملي نظير پارگي زودرس كيسه آب PROM، معاينات مكرر واژينال، ليبر طولاني و ديستوشي زايمان در ايجاد SSI موثر باشند و نبود اين عوامل در جراحي‌هاي EP، CRPكاهش عفونت را به‌دنبال داشته است. اكثريت موارد SSI در افرادي بود كه كم‌تر از چهار بار توشه واژينال شدند. از آن‌جايي‌كه بيمارستان آموزشي بود و معاينات توسط افراد مختلفي (پرسنل، پزشكان، دانشجويان و مربي آنان) انجام مي‌شد و ثبت دقيقي از معاينات، نگاشته نشده بود اين نتيجه غيرمعمول به‌دست آمد. PROM در چندين ساعت قبل از زايمان عاملي براي SSI محسوب مي‌شود. Charrier l و همكاران به ارتباط فاصله زماني ميان PROM و شروع عمل جراحي دست يافتند (5). اكثريت افرادي كه به SSI مبتلا شدند، PROM بيش از 6 ساعت داشتند كه مشابه نتايج قبلي بود. در اين مطالعه اكثريت SSI در طي يك ساعت رخ داده بود كه شرايطي را براي حضور بيشتر ميكروارگانيسم‌هاي آلوده فراهم مي‌سازد. بيشترين ميزان عفونت در شيفت صبح مي‌تواند به علت زياد بودن اعمال اورژانسي در شب و حجم بالاي ساير اعمال در صبح باشد. حضور پرسنل، دانشجويان، مربيان و پزشكان در صبح، عامل مساعد ديگري در ايجاد SSI بوده است. در اين بيمارستان، استريليزاسيون يك‌روز در هفته صورت مي‌گرفت و اكثر اعمال در فاصله زماني طولاني از استريليزاسيون مي‌تواند يكي ديگر از عوامل مهم در ايجاد SSI باشد