بررسي خصوصيات بوم شناختي گونه نتر (Astragalus squarrosus) در رويشگاه هاي كاشان

آگاهي از نيازهاي اكولوژيك و بوم شناختي گونه هاي مرتعي مي تواند در جهت برنامه ريزي و مديريت جوامع گياهي و حفظ، احيا و بهره برداري از اكوسيستم هاي مرتعي بسيار حايز اهميت باشد. مطالعه پيش رو به بررسي خصوصيات اكولوژيك و رويشگاهي گونه نتر (Astragalus squarrosus) در رويشگاههاي كاشان پرداخته است. از اين رو، در هريك از مناطق مورد مطالعه نمونه برداري از خاك در طول چهار ترانسكت و در دو عمق30-0 و60-30 سانتي متري و نمونه برداري از گونه گياهي نيز در سه مرحله رشد رويشي، گلدهي و بذردهي انجام شد. بررسي خاك رويشگاههاي نتر نشان داد كه اين گونه اغلب در خاكهاي شني لومي تا لومي شني رويش داشته و در دامنه هدايت الكتريكي 4/0 تا 2/4 دسي زيمنس بر متر و pH 49/7 تا 17/8 توانايي ادامه حيات دارد. نتايج مطالعات پوشش گياهي نشان داد كه در رويشگاههاي اين گونه ميانگين توليد سال جاري 3/78 كيلوگرم در هكتار و ميانگين تراكم گونهA. squarrosus 9/1322 پايه در هكتار بوده است. نتايج بررسيهاي انجام شده بر روي خصوصيات كيفي علوفه در گونه A. squarrosus در سه مرحله رشد رويشي، گلدهي و بذردهي نشان داد كه با پيشرفت مرحله رويشي 6/3 درصد از ميزان پروتيين خام و 82/0 درصد از ميزان كربن آلي گياه كاسته شده است. همچنين با كاهش ماده خشك قابل هضم (DMD) و انرژي متابوليسمي (ME) و افزايش 1/4 درصدي ميزان ديواره سلولي بدون همي سلولز (ADF)‏ در مرحله بذردهي، از ارزش غذايي گونه نتر بطور چشمگيري كاسته شده و كيفيت علوفه اين گونه بشدت كاهش يافته است.

Understanding ecological needs of range species is of utmost importance for range managers in conservation and utilization of rangeland ecosystems. The current research was conducted to find out ecological characteristics of Astragalus squarrosus in Kashan. In each study area, soil sampling was performed at depths of 0-30 and 30-60 cm along four transects. Vegetation sampling was done in three phonological stages of vegetative growth, flowering and seed ripening. Soil studies of the mentioned species showed that it mainly grew in soils with sandy loam to loamy sand textures, EC of 0/4 -4/2 ds/m and pH of 7/49 -8/17. According to the results of the vegetation studies, average of the current yield was 78/3 kg/ha and 1322/9 species per hectare was estimated as average of the density of A. squarrosus. Forage quality analysis at three phonological stages of vegetative growth, flowering and seed ripening showed that the amount of CP and OC were reduced up to 3.6% and 0/82 respectively. Decrease of DMD and ME and increase of ADF values at seed ripening stage was associated with a considerable decrease in palatability and subsequently forage quality.