رابطه بين جوامع گياهي و متغيرهاي فيزيكي و شيميايي خاك (مطالعه موردي: كوير ميقان اراك)

اين تحقيق به منظور دستيابي به مدل ارتباط مكاني تركيب گونه هاي گياهي با تغييرات خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك، در يك دشت كاملاً مسطح در شمال تا شمال غرب كوير ميقان، در شمال شرقي اراك انجام شد. با توجه به شرايط رويشگاههاي منطقه، ابتدا نمونه برداري پوشش گياهي در سه رويشگاه با استفاده از روش حداقل سطح نمونه انجام شد.سپس تعداد پلاتها و اندازه آنها با توجه به شرايط هر تيپ بدست آمد. در مرحله دوم نمونه برداري از خاك در عمق هاي 20-0 و 100-20 انجام شد. نمونه ها به آزمايشگاه منتقل و ميزان ماده آلي، آهك، گچ، هدايت الكتريكي، اسيديته و درصد شن، سيلت و رس خاك و يونهاي محلول (كلر، بيكربنات، سولفات سديم، پتاسيم، منيزيم و كلسيم)، ثبت شد. با استفاده از روشهاي مناسب،TWINSPAN) ) و (DCA) پوشش گياهي طبقه بندي و گروههاي گياهي مشخص شد، سپس تغييرپذيرترين عوامل خاكي موثر بر پراكنش پوشش گياهي با استفاده از آناليزهاي PCA و CCA تعيين گرديد، به طوري كه رابطه بين پوشش گياهي و عوامل محيطي به وسيله روشهاي رسته بندي مشخص شد. البته نتايج حاصل ازTWINSPAN) ) و (DCA) سه گروه گياهي را تعيين نمود. بنابراين مهمترين عوامل خاكي موثر در پراكنش پوشش گياهي با استفاده از روش PCA، خصوصياتي نظير بافت، شوري، سديم، منيزيم و آهك را نشان داد. همچنين با استفاده از آناليز CCA، عوامل مهم موثر بر پوشش گياهي بافت و شوري حاصل شد.

The main objective of the present study was finding spatial relationship model of the plant species composition to physico-chemical soil variability, in north-west of Mighan Desert in Arak. According to the condition of the studied habitats, the study was based on a survey of three identified vegetation types. Sampling method for vegetation study was randomized systematic. Quadrate size was determined for each vegetation type using minimal area method. Soils sample were taken from 0-20 and 20-100 cm depths. The measured soil factors included, EC, organic matter, texture, lime, gypsum, available moisture, pH, and soluble ions (Ca2+, Mg2+, Na+, Co32- , H-Co3, Cl-, So42). The classification of vegetation was analyzed by TWINSPAN and DCA methods. To determine the most edaphically effective factors in distribution of vegetation, PCA and CCA were applied. Three main vegetation groups were identified by TWINSPAN analysis and DCA. The result indicated that soil salinity, soil texture, lime, and soluble ions (Mg2+, So42) played the main role in the distribution of plant species.