بررسي وضعيت خشكسالي استان گلستان با استفاده از شاخص بارش استاندارد (SPI)

خشكسالي را در يك دوره زماني با هواي نامعمول خشك كه به حد كافي با فقدان آب به علت عدم تعادل هيدرولوژيك روبرو است تعريف مي‌كنند. در خشكسالي چهار ويژگي عمده مورد مطالعه قرار مي‌گيرد كه عبارتند از: شدت، مدت، فراواني و گستره خشكسالي. هدف از اين تحقيق پهنه‌بندي شدت خشكسالي در استان گلستان مي‌باشد. به اين منظور، از شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان شاخص منتخب جهت پايش خشكسالي در ايستگاه‌هاي واقع در داخل استان با طول دوره آماري مشترك 25 ساله (1975-2000) در مقياس زماني 6، 9، 12 و 24 ماهه استفاده گرديد. بيشترين شدت خشكسالي بدست آمده در دوره 6 ماهه مربوط به ايستگاه ساليان تپه و در دوره 9، 12 و 24 ماهه مربوط به ايستگاه پل جاده مي‌باشد. مقادير SPI در سالهاي خشكسالي شديد در مقياس‌هاي زماني با استفاده از تكنيك زمين‌آمار بر پهنه استان تصوير و طبقه‌بندي گرديد. بررسي نقشه‌ها نشان مي‌دهد كه وسعت خشكسالي با افزايش مقياس زماني كاهش يافته و وضعيت خشكساليها در پهنه استان از سمت غرب به شرق كاهش مي‌يابد.

Drought is defined as the continuous and abnormal moisture deficit. The term of continuous means continuation of deficit and the term of abnormal means deviation of favorite index of natural condition from the mean. In every drought study four main characteristics are considered: severity, duration, frequency or return period and areal extent. The objective of this investigation is mapping drought severity in Golestan province. For this purpose, Standardized Precipitation Index (SPI) was used for drought monitoring in some meteorological stations located in Golestan province. This index was computed in a period of 25 years precipitation data (1975-2000) at four different time scales including 6,9,12, and 24 months. Consequently, the most sever drought in 6 month time scale was observed in Saliantapeh station while the highest severity in 9, 12, and 24 time scales was observed in Polejadeh station. The aerial extent SPI values for the most severe drought condition in different time scales were classified in Golestan province using geostatical techniques. The results showed that the area affected by drought decreased with increasing drought duration and the condition of drought in the province had west-east direction.