نفس انسان متغيري ثابت و مجردي سيال

Human Soul as an Immobile Variable and Fluid Incorporeal

نفس انسان مجرد است، ولي سيّال و حركت نيز در ذات نفس راه دارد و عمده دليل نفي حركت در مجردات، برهان قوّه و فعل است كه مخدوش است؛ زيرا در اين برهان قوه و فعل در موجود بسيط نفي شده، به دليل تناقض فقدان (قوه) و وجدان (فعل) كه همان عدم و وجدان است، در حالي كه جمع فقدان و وجدان نسبت به يك شي محال است، نه دو شي و با نفي اين برهان، محال نيست كه موجود بسيط نيز داراي وجدان و فقدان باشد، به خصوص اگر توجه شود كه فقدان و وجدان، معقول ثاني فلسفي‌اند. ولي حركت در ذات نفس مجرد ايجاد و اعدام تدريجي نيست، بلكه ايجاد تدريجي است.

Human soul is an immobile variable (mojarrad) that at the same time posses the feature of movement (or flux) in its essence. The commonest proof for denying motion in incorporeal beings is the “argument of potentiality and actuality”, that as we all know is an invalid argument. Invalidity of this argument is for impossibility of containing simultaneously both deficiency (potentiality) and sufficiency (actuality) in one simple (naive) being. But if two different being contain these aspects, then there will be no contradiction. If we deny this argument, then it will be possible for one simple being (like human soul) that posses simultaneously potentiality and actuality, especially if we consider that these two features are secondary intelligible of philosophy. Thus human soul (as a simple being) can be actual in one aspect and potential in another one. In this way, Motion in the essence of the incorporeal soul is merely a gradual creation, rather than some gradual creative and destructive process.