بررسي تاثير نظام راهبردي شركتي بر اندازه موسسه حسابرسي منتخب شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

The Effect of Corporate Governance on Auditor’s Choice for the Companies Listed in Tehran Stock Exchange

براساس ادبيات تيوري نمايندگي، با افزايش تعارضات نمايندگي، تمايل واحدهاي اقتصادي به انتخاب موسسات حسابرسي مستقل افزايش مي‌يابد. از اين رو، در اين پژوهش با استفاده از نمونه اي شامل 711 مشاهده سال-شركت طي سال هاي 1380 الي 1388، تاثير ساز و كار‌هاي حاكميت شركتي بر انتخاب موسسات حسابرسي به وسيله شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسي قرار گرفته است. در اين تحقيق از مدل رگرسيون لجستيك با استفاده از داده‌هاي تركيبي (ادغام شده)استفاده شده است. نتايج حاصل از پژوهش بيانگر اين است كه بين درصد مالكيت نهادي و تمركز مالكيت با اندازه حسابرس رابطه معني‌دار و مثبت وجود دارد. با اين وجود، نتايج مربوط به متغيرهاي درصد اعضاي غيرموظف هيات‌مديره و نسبت بدهي نشان‌دهنده اين است كه تركيب هيات‌مديره و نقش نظارت اعتباردهندگان تاثير معني‌داري بر اندازه حسابرس منتخب ندارد. نتايج مربوط به متغيرهاي كنترلي نيز بيانگر اين است كه بين متغيرهاي نسبت گردش دارايي‌ها و اندازه شركت با اندازه موسسه حسابرسي منتخب رابطه معني‌دار و مثبت و بين متغير نسبت گردش دارايي‌ها و اندازه موسسه حسابرسي منتخب رابطه معني‌دار و منفي وجود دارد. با اين وجود، نتايج مربوط به متغير بازده دارايي‌ها و از متغيرهاي مجازي صنعت بيانگر اين است كه به طور كلي، اندازه حسابرس منتخب در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تحت تاثير اين متغيرها قرار ندارد.

Based on the literature of the agency theory, as the agency conflicts increases, enterprises have to choose independent audit firms. Thus, in the present study, the effect of corporate governance on choosing the audit firms by the companies listed in Tehran Stock Exchange is investigated by using a sample consisting of 711 company-year observations during 2001-2010. The statistical method used is logistic regression model with panel data. The result shows that there is a meaningful and positive relationship between the percentage of institutional ownership and ownership concentration and the auditor size. However, the results related to the variables of percentage of outside directors on the board and the debt ratio show that combination of the board and the monitoring role of creditors do not have a meaningful effect on the auditor size. The results related to control variables show that there is a meaningful and positive relationship between the variables of asset turnover ratio and the company size, and the chosen audit firm. Also, there is a negative and meaningful relationship between asset turnover and the chosen audit firm. However, the results related to ROA and some dummy industry variables indicate that, in general, the size of the chosen audit firm by the companies listed in Tehran Stock Exchange is not affected by these variables.